Muninn - 01.04.1950, Blaðsíða 5

MUNINN
53
GUNNAR HERMANNSSON:
Andlátssaga
Sumarmorgunn. Það glampar á poll-
ana í sólskininu. Ég reyni að sneiða
hjá þeim, svo að það slettist ekki upp
á mig. Ég halla mér fram á stýrið, það
er svo erfitt að stíga hjólið upp götuna.
Áfram, áfram, ég neyti allrar orku til
þess að komast upp á brúnina án þess
að stíga af baki. Þarna var hann. —
Þarna var staurinn, sem ég stóð hjá í
nótt, þegar ég horfði á lögregluna gera
húsrannsókn í húsinu handan við göt-
una. Það hafði mikið gengið á fyrir
þeim. Ég hafði hvað eftir annað séð
leiftrin frá myndavélinni. Sönnunar-
gögn. Einkaíbúð lokað vegna ólifnað-
ar og kvartana frá nágrönnunum.
Þannig myndi verða skýrt frá því....
Hvernig skyldi annars hafa verið um-
horfs þarna inni? Andskoti voru þær
ógeðslegar, kvensurnar, sem þeir
höfðu draslað út í bílinn. — Hvað var
ég eiginlega að hugsa? Klukkan var
orðin meira en hálf átta. Verkstjórinn
myndi ennþá einu sinni skamma mig
fyrir að koma of seint. Og í gær hafði
ég komið meira en hálftíma, eftir að
byrjað var. Hann hafði sagt, að þetta
gæti ekki gengið svona til lengdar.
Ég átti enga vekjaraklukku, fengust
liklega ekki, nennti ekki að spvrja eft-
ir því. — Mikið vai ég heppinn, að
kerlingin skyldi vekja mig núna, ég
myndi annars liafa sofið fram að há-
degi. Þetta var sjálfsagt a. -a bezta
kona. Ég hafði ekki hugmynd um,
hvað hún liét, og hún þekkti mig ekk-
ert heldur. Samt hafði hún verið svo
almennileg að færa mér kaffi í rúmið,
um leið og hún vakti mig. — Hvílíkur
lúxus! Þetta skyldi ég segja Jóa, þegar
ég hitti hann næst. Hann mvndi öf-
unda mig. — Jói bjó í bragga suður á
holti. Þar var allt fullt af rusli og mor-
andi í rottum.
Dagurinn líður. Ég er kominn heim.
Þessir verkir í bakinu ætla alveg að
gera út af við mig. Það ríkir annarleg
kyrrð í húsinu, heyrist ekkert í karlin-
um núna eins og vanalega. Hann er
annars alltaf fullur og rífst þá og
skammast við mæðgurnar. Annað
hvort er hann útúrdrukkinn eða þá
ekki heima. — Aumingja konan að
vera gift öðrum eins ræfli. Og svo
stelpan, einkadóttirin. Hún er ekki
nema 15 ára og kemur sjaldan heim
fyrr en klukkan þrjú eða fjögur á nótt-
unni. — Mér er illa við þessa kyrrð,
hún er svo óeðlileg. Ég skrúfa frá við-
tækinu. „Let ’em begin, begin the be
gin.. .“, syngja Andrésarsystur fullum
hálsi. Það var þó alltaf skárra. — Hurð-
inni er hrundið upp. Dóttirin stendur
á miðju gólfi. F.n sá útgangur á barn-
inu. Hárið allt í óreiðu, augun þrútin,
andlitsfarði og varalitur eru í skeiatm
um allt andlitið. — „Viltu skrúfa fyrir
útvarpið?. . . . Mamma — inamma er
nefnilega?.. . “ Hún skelfur, og síði'.stu
orðin kafna í áköfum ekka. „Hvað
ertu að segja?“ Ég glápi á hana eins og
hálfviti. Hún svarar ekki, heldur snýr
sér undan og skýzt út. Ég sprett á fæt-
ur og ætla að ná henni, en stanza í dyr-
unum. Hvað hafði hún sagt? Jú, ég
hafði víst heyrt það. Ég skildi það.
Mamma hennar var dáin. — Dáin? Ég
trúði því varla. Var hún virkilega dá-
in, konan, sem vakti mig í morgun?
Margt getur breytzt á skömmum tíma,
en hverjum hefði getað dottið það í
hug þá?
Hurðaskellir og hamagangur í for-
stofunni. Karlinn er víst að koma
heirn. Ég heyri, að hann gengur inn í
eldhúsið. Brotliljóð, hávaði. Hann
hefir víst velt eldhúsborðinu um koll.
„Hvar í andskotanum eruð þið eigin-
lega?“ Hann tautar einhverjar formæl-
ingar og bölvar öllu í sand og ösku.
Nú lemur hann af öllu afli í stofu-
hurðina, sem er við hliðina á mínu
herbergi. — Svo dettur allt í dúnalogn.
Sama kyrrðin og áður. —
Allt í einu hrekk ég við. Það er ein-
hver að rjála við hurðina á herberginu.
Hann er kominn inn til mín. Það er
með naumindum, að hann getur staðið
óstuddur. Augnaráðið er tómlegt og
starandi, andlitsdrættirnir slappir. —■
„Hún, hún er farin, sko án þess að láta
mig vita, skilurðu?" Ég kinka kolli
samþykkjandi. Bara, að ég gæti nú
komið honum út. „Komdu, sjáðu
bara,“ segir hann. Ég fylgi honum inn
í stofuna. Hún hvílir þar á legubekkn-
um. Dóttirin liefir breitt drifhvítt lak
yfir hana. — „Hún fór án þess að láta
mig vita.... gerðu krossmark yfir
henni,“ hvíslar liann hásum rómi.
Augnaráðið er æðislegt. — Eg hlýði. —
Stelpan grúfir sig úti í horni og lítur
ekki upp. „Pabbi!“ segir hún ávítandi.
Ég nota tækifærið og flýti mér út.
Seinna um kvöldið koma tvær kon-
ur, sem ég þekki ekki. Þær draga heirn-
ilisföðurinn út í bíl. Dóttirin kemur á
eftir. Síðan er ekið burt. Ég er aleinn
í húsinu. Einn og þó ekki. Ég reyni að
sofna, en hrekk alltaf upp að nýju. Alls
konar sýnir birtast mér. Mér finnst ég
aftur vera kominn inn í stofuna....
„Sjáðu.... án þess að láta mig vita.“
Orðin suða fyrir eyrum mér. Svo
hverfur allt í móðu.
Daginn eftir tek ég svefnpokann
minn. Ég fæ að liggja á gólfinu hjá
Jóa. Maður venst rottunum smám
saman. — Loksins eftir þrjár vikur
kem ég aftur heim í herbergið. Það er
þykkt ryklag á öllu þar inni. Ég sé
líka, að það er allt í óreiðu annars stað-
ar í húsinu. Það tekur enginn til hjá
mér lengur. Að öðru leyti er ástandið
líkt og áður var. Karlinn kemur alltaf
dauðadrukkinn heim, skammar stelp-
una og brigzlar henni um alit mögu-
legt. Hún fer oftast út á kvöldin. Ég
heyri hana stundum koma heim rétt
undir morguninn. Stundur kemur
hún alls ekki.
Eitt er breytt frá því áður var. Það
er oft gestkvæmt í húsinu á kvöldin.
Stelpan með vinstúlkum sínum og
kunningjum. Þau eru meðgleðskap og
hávaða fram eftir allri nóttu. Hús-
bóndinn ræður engu. Þau þagga niður
í honum með Jjví að láta hann drekka
sig rænulausan. Háreystin keyrir úr
hófi fram. Það er dansað og drukkið.
Hlátrar og skrækir blandast ýmsum
annarlegum hljóðum. Útvarpiö þagn-
ar aldrei.
Nágrannarnir eru farnir að líta mig
illum augum. Þeir halda, að ég eigi
einhvern þátt í þessuin gauragangi. Ég
þoli þetta ekki til lengdar. Það er ekki
viðlit að sofa á nóttunni.
Ég tek allt mitt hafurtask og flyt í