Muninn - 01.02.1955, Blaðsíða 6

6
MUNINN
FJALLAREFURINN
Hve o£t hefur ekki huarsun mín snúizt um
fjallarefinn, þetta ofsótta, hundelta, ís-
lenzka rándýr, þennan réttdræpa þjóf og
morðingjla, þessa skepnu, sem gerð hefur
verið útlæg úr dýraríki íslands af okkur
mönnunum. Og oftast hefur hugsun mín
verið full af hatri og ofsóknaranda.
í firði þeim, sem ég er fæddur og uppal-
inn í, eru hlíðar fjallanna víðast brattar að
sjó fram, nema þ(ar sem einn og einn dalur
þrengir sér inn á milli fjallanna. Bærinn,
sem ég er uppalinn á, stendur við fjallsræt-
ur á lágum sjávarbökkum, rétt innan við
kauptúnið, en utan þess er engin manna-
byggð þeim megin f jarðarins. Gnægð er þar
af fugli og selum og, eins og víðast hvar á
útkjálkum vors lands, töluvert af nefum.
Ég á margar endurminningar bundnar
þessu léttfætta, skottprúða dýri. Það kom
oft fyrir, er ég var á bernskuskeiði, að refir
áttu leið um hlíðina fyrir ofan bæinn, og þá
var það tíðum skemmtan mín að fvlgjast
með ferðum þeirra, hlusta á langdregið
gbggið, og seinna meir að æfa mig í að líkja
eftir því.
Á fyrstu árum bernsku minnar var refur-
inn ógurlegt rándýr í hugarheimum mín-
um. Hann var grimmur og blóðþyrstur,
slægur og stæltur, með afarbeittar tennur
og hvassar klær, og hann vílaði ekki fyrir sér
að ráðast á lítt vaxna stráka, ef þeir urðu á
vegi hans. Hann var einn af þeim illvættum,
sem stöðugt ásóttu mig í hugarheimi myrk-
fælninnar, ef ég einhverra hluta vegna var
á ferli, eftir að dimma tók. Út vfir tók þó, ef
lieyra mátti utan úr myrkrinu hið ámátlega
spangólandi gagg þessa kvikindis. Þá var
hvert fótrnál í dimmunni hræðileg sálar-
raun.
Þegar það vildi til, að ég sá fjand'a þenn-
an nálgast túnfótinn snuðrandi á björtum
degi, komst ég allur í uppnám af æsingu.
Ef faðir minn var þá heirna við, krafðist ég
þess, — og notaði alla þá mælsku, sem ég
átti yfir að ráða, — að hann tæki sér þegar í
stúð gamla byssuhólkinn í hönd og réði hið
bráðasta niðurlögum villidýrsins. En karl
faðir minn hafði aðrar hugmyndir um tóf-
una en ég, og var oftast svifaseinn til áræðis.
Ég útmálaði það þá einatt fvrir honum,
hvílík ógnarhætta öllum hans búfénaði staf-
aði af þessu skæða rándýri. En pabbi lét
sjaldan sannfærast. „Ekki hefur maður
heyrt neitt urn það, að bítur hafi gert vart
við sig í sveitinni," átti hann til að segja. En
þó var það stundum, ef rebbi kom óvenju-
lega nálægt, að pabbi tók sér byssu í hönd
í þeim tilgangi að koimast í færi við refinn
og leggja hann að velli, og þá var oft spenn-
andi að fylgjast með aðförinni úr fjarlægð.
Og ef svo fór, að refurinn laut í lægra haldi,
tók ég þegar til fótanna í áttina til hins
fallna óvintir, og ég var hreykinn, ef ég fékk
að bera veiðina heim. Seinna, þegar ég
stálpaðist, lærði ég margt um refinn, lifnað-
arhætti hans og slægvizku. Ég sóttist eftir að
heyra sögur af refaskyttum og veiðiferðum.
Flestar þessar sögur voru ævintýrum líkar,
en þetta voru sönn ævintýri, og ef vill átti
ég eftir að lenda í slíkum ævintýrum.
Mig dreymdi um að verða mikil refa-
skytta, þegar mér yxi fiskur um hrygg. Ég