Muninn - 01.04.1958, Blaðsíða 7

GUNNAR FINNBOGASON cand. mag.:
1. persóna et.
Þegar hárin taka að grána, veitist manni
leyfi til að tala um gamla daga; — þetta er
einn af þeim kostum, sem fylgja gráa hár-
inu. Ótalinn er svo virðuleikinn, sem fylgir
silfurgráum hærum, — svo ég minnist ekki
á skalla, þá þarf nú lítið að hafa fyrir virðu-
leikanum; þetta veitist eins og hver önnur
guðsgjöf. Hér er einmitt á ferðinni hin
garnla saga kerlingarinnar, sem sagði, um
leið og hún datt niður stigann og fótbrotn-
aði: „Ég þurfti ofan, hvort eð var.“
Nú eru bráðum liðin 14 ár, síðan ég
brautskráðist úr Menntaskólanum á Akur-
eyri með einkunninni non admissus in
grammatica islandica.
Og auðvitað valdi ég íslenzku og íslenzk
fræði til náms í háskóla; þar kreppti skór-
inn leinna mest að, og mér var mikil nauð-
syn að auka þekkingu rnína í þeim grein-
um. Síðan hef ég haldið áfram að veita öðr-
um hlutdeild í þekkingu minni í íslenzkum
fræðum.
Ég var þarna einu sinni eða tvisvar í rit-
stjórn „Munins", líklega árin 1943 og ’44,
og átti einhvern þátt í því, að þá var tekið
að prenta blaðið að jafnaði. (Áður höfðu
víst stundum verið gefin út hátíðablöð
prentuð.) Auk þess var ég fylgjandi því að
birta sem miest í blaðinu, jafnvel þótt stíl-
bragð frásagnar gæti valdið deilum. Sumir
skrifuðu mjúkan og seiðfagran stíl, sömu
áhrifa og undursamleg tónverk þeim, er
þau skilja, — og þóttu þess konar ritgerðir
hinn mesti hvalreki á fjörur Munins. En
þeir, sem rituðu hinn röklega stílinn, hlutu
ekkert hrós og engin verðlaun af íslenzkum
hieyrurum í þá daga, því að íslenzk aka-
demia hafði nefnilega ekki enn fundið upp
„röklegan stíl“. Það gerðist ekki fyri' en á
seinni helmingi 20. aldar.
Enginn, sem sér um útgáfu skólablaðs,
má hugsa sem svo: hér verður allt að vera
fyrsta flokks. Heldur ber ritstjórum skóla-
blaða að birta það bezta, sem hægt er að fá.
Samanburður við það, sem menn skrifa ut-
an skólans, er að sjálfsögðu æskilegur, þótt
ekki sé hann æðsti dómari. Á þann veg
reyna mlenn með sér snilli orðsins listar. Á
þeim vettvangi hafa íslendingar háð og
munu heyja sitt „heimsins langa stríð“. —
Þess vegna vona ég, að Muninn megi verða,
framvegis sem hingað til, sá kynjafugl, sem
öllum þykir því vænna um, því meir sem
þeir kynnast honum.
Nú má vera, að einhver, sem gluggar í
gömul blöð Munins frá mínum ritnefndar-
ferli, líti svo á, að margt hefði betur verið
ópnentað. Ég er líka orðinn þessu sammála.
En þá ber að minnast þess, að þá var maður
ekki eins þroskaður og nú er. Þá gekk mað-
ur yfir götu þar, sem fyrst var að henni kom-
ið og þörf þótti til bera. Nú geng ég aldrei
yfir götu án þess að hugsa fyrst leiftur-
snöggt: Er ekki skynsamlegra að fara annars
staðar yfir götuna? Slæ ég ekki tvær flugur
í einu höggi rneð því? Þið sjáið á þessu,
hvað maður er orðinn geipilega þroskaður,
myndi Þórbergur segja. Ég hugsa, að Sókra-
tes hafi verið svona líka.
Þau ár, sem liðin eru, síðan ég var þarna
fyrir norðan, eru merkilleg um margt. Virð-
um t. d. lítillega fyrir okkur skólanám. —
Ætíð er verið að gefa út nýjar kennslubæk-
ur, og nú eru flestar kennslubækur orðnar
á íslenzku (nema hjá þeim, sem lengst eru
komnir á skólabrautinni), og bækurnar eiga
að vera skýrar og skipulegar, ljósari og
skemmtiliegri í framsetningu en þær eldri,
auðveldari til lærdóms. Þetta er hin al-
menna krafa. Og þá er það sú hlið, sem snýr
M U N I N N 47