Muninn - 01.12.1962, Blaðsíða 5

A meðan vindillinn brennur
— Gjörið svo vel að ganga upp til hans.
Dóttir Brynjólfs vísar okkur upp stigann.
Við skynjum brátt gamalkunnan anda læri-
föðurins. A veggjunum hanga myndir eftir
Kjarval og Sigurð Sigurðsson, Örlyg o. fl.
Brynjólfur kemur á móti okkur og heilsar
með handabandi, brosandi og innvirðulega,
og býður til stofu.
— Ég hef nú raunar ekkert að segja, en
það segja nú líklega allir við blaðamenn.
Brynjólfur hagræðir sér í sófanum. Á borð-
inu er stórt gullið skrín. „Brynjólfur Sveins-
son“ er grafið skýrurn stöfum á lokið. Eig-
andinn teygir höndina í skrínið, dregur það-
an stóran Havanavindil og kveikir í.
— Er ekki bezt að byrja á þessu klassiska,
hvar fæddur og hvenær?
— Ja, það er nú langa nót að draga, ef ég
á að rekja ævisöguna alla. Annars er ég
fæddur árið 1898 að Ásgeirsbrekku í Við-
víkursveit, en fluttist sex ára garnall að Ríp
í Hegranesi. 'Þar átti ég bernskuárin í und-
ursamlega fögru og söguríku umhverfi. Þar
bjuggu álfar í klöppum, nykrar í vötnum,
og viðsjárverð álög vöktu yfir ýmsum stöð-
um. En þetta voru aðeins skemmtileg og
hrollvekjandi ævintýr. Ég varð aldrei
neinna undra var. Síðan trúi ég' varlesra
öllum kynjasögum. Foreldrar mínir voru af
borgfirzkum og eyfirzkum ætturn.
— Hvað um skólagöngu?
— Auðvitað langaði mig í skóla eins og
alla aðra unga menn á þeim tímum. Ég var
hálft í hvoru að hugsa um að fara í Mennta-
skólann í Reykjavík, en þá kom stríðið, og
því fylgdi mikil dýrtíð. Ég minnist þess til
dæmis, að faðir minn sagði við mig eitt
sinn sumarið 1915, að dvöl í Reykjavík kost-
aði orðið 5 kr. á dag. Það var svo dýrt, að ég
lét mér ekki einu sinni detta í hug að fara.
— En svo komstu hingað.
— Já. Það var raunar fyrir hreinustu til-
viljun. Tryði ég á örlög, nrundi ég segja,
að það hefði verið fyrir tilverknað þeirra.
Ég sótti um skólavist á Hvanneyri haustið
1918 og ætlaði mér að verða bóndi. Ég gat
ekki fengið skólavist þann vetur, en átti að
ganga fyrir næsta ár. En þegar ég fór að at-
huga um það, áður en ég færi, þá hafði um-
sókn mín gleymzt. Svo sótti ég líka um Sanr-
vinnuskólann, sem þá var nýstofnaður, en
þar endurtók sig eiginlega sama sagan. Þá
varð úr, að faðir minn hringdi í Stefán
Stefánsson, skólameistara Gagnfræðaskólans
á Akureyri, og Jrar fékk ég svo skólavist.
Annars var ég vonlítill um, að mér tækist
að komast inn í skólann, ég Jrurfti að taka
inntökupróf og var illa undirbúinn, las ís-
landssögu í einn dag, eftir að ég kom hing-
að til Akureyrar, en að öðru leyti ekkert.
Svo þegar til kom, var Jretta undarlega auð-
velt.
— Hvað voru nrargir nemendur í skólan-
um þá?
— Við vorum 114, þar af 45 í heinravist.
— Var nokkurt kvenfólk í vistinni?
— 'Það voru svona tvær til þrjár stelpur
þarna innan um okkur, en það fór allt vel
fram.
Nú leikur tvírætt bros um varir hans.
— Reyndar varð nú ein þeirra síðar kon-
an mín.
— Var þá ekkert byrjað á milli ykkar strax
í skóla?
— Hvernig ætti ég að muna það? Það er
svo óralangt síðan.
— Hvernig gekk annars að halda uppi aga
á vistunum?
— Ágætlega. Einn veturinn veiktist Stef-
án Stefánsson, skólameistari, og fór utan, og
má segja, að lítið sem ekkert eftirlit væri
haft með vistunum, en þó var ágætur hernill
MUNINN 29