Muninn - 01.03.1963, Blaðsíða 20

Hvað finnst
þér um
nútímaljóðlist
á Íslandi?
EG HEF heldur lítið álit á íslenzkum nú-
tímakveðskap, og tilraunum þeim, er ungu
skáldin hafa gert í þá átt að veita nýjum
straumum í íslenzka ljóðlist. Frá alda öðli
hafa íslenzk skáld ort undir stuðlum og höf-
umstöfum, auk ríms. Allar nýjar bók-
menntastefnur, sem hingað liafa borizt,
hafa mótazt af þeirri reglu, að ljóðstafir séu
nauðsynlegir, svo ljóðið kallist ekki leir-
burður. Miklu minna máli hefur skipt, að
rímað sé, og hafa alltaf einhverjir ort ó-
rímað.
Nú á síðustu árum hefur mikill fjöldi
ungra skálda kvatt sér hljóðs, og ár hvert
eru gefnar út miklar bækur með fáum 1 jóð-
um. Meirihluti þessara skálda, eins og þau
kalla sig, er að vísu stundum orðheppinn,
en það nær lítið lengra. Meira þarf til með-
al íslendinga til að geta kallazt skáld en
annars staðar. Það þarf brageyra.
Hér á landi hefur hagmælskan ætíð verið
talin til gildis og svo er enn. íslendingar
eru einir af fáum, sem enn hafa brageyra,
og ef þessi eiginleiki glatast, hefur stórt
skarð verið höggvið í íslenzka menningu.
Fyrir þann, er brageyra hefur, er lítill
vandi að setja ljóðstafi rétt, en sá sem getur
það ekki, er ekkert skáld og á ekki að mis-
þyrma íslenzkri ljóðlist með „leirburðar-
stagli og holtaþokuvæli".
Haraldur Blöndal.
NÚTÍMAFIST er helzt fólgin í því, sem
flestir myndu geta, en fæstir myndu gera.
Þetta á einkum við um abstraktlist og atom-
kveðskap. Eg verð þó að játa, að þegar ég
les atómljóð, getur mér fundizt eitt þeirra
betra en annað, en það er nú svo um fleiri
hluti, sem ekki eru Jró kallaðir listaverk.
Hins vegar hlýtur Jrað alltaf að skoðast list
að yrkja rímuð og stuðluð ljóð. Til Jress
þarf að vísu vissa gáfu, sem ekki er öllum
gefin, en einnig Jrarf skarpa hugsun og
næman fegurðarsmekk til Jress að ná langt
í þeirri grein. Öðru máli gegnir um atóm-
ljóðin. Þau |>ykja því betri sem þau eru tor-
skiljanlegri, og Jrá er listin í því fólgin að
velja saman þannig orð, að enga meiningu
sé hægt að fá út úr samhenginu. Þótt mönn-
um gangi erfiðlega nú að skiija ýmsar kenn-
ingar fornskáldanna, dettur þó engum í hug
að efast um, að Jrau hafi vitað sjálf hvað
Jrær þýddu, en }:>að er meira en hægt er að
segja um atómskáldin. Eitt hefur Jró atóm-
ljóðagerðin fram yfir eldri ljóðagerð. iÞað
vill brenna við hjá ýmsum þeim, sem reyna
að yrkja rímuð 1 jóð, að stuðlar séu annað
hvort of margir, of fáir eða ranglega settir,
eða að rímið sé brenglað. Þessi ljóð standa
jafnvel að baki atómljóðunum og eru blett-
ur á íslenzkri Ijóðagerð. Hins vegar verður
aldrei hægt að setja blett á atóml jóðagerð,
ekki einu sinni hvítan blett.
Pálmi Frímannsson.
í ÞJÓÐFÉLAGI NÚTÍMANS eigum við í
höggi við vandamál, sem ekki eiga sér
nokkra hliðstæðu í sögunni. Það hlýtur því
að liggja í augum uppi, að listamaðurinn,
rödd samtíðarinnar, verður að leita nýrra
tjáningarleiða til þess að túlka þann tíma,
er hann lifir á.
En af hverju stafar það djúp, sem virðist
vera staðfest milli listamannsins og fólksins
í dag? Hér komum við að Jrví viðkvæma
efni, íslenzkri alþýðumenningu, en af henni
erum við ákaflega stoltir. í dag er hún að
72 MUNINN