Muninn - 07.10.1971, Qupperneq 1

Útgefandi: Skólafélagið Huginn Menntaskólanum Akureyri
7. október 1971
ÞEIR SEM SKÓPU BLAÐIÐ:
Björg Óladóttir, F. Haukur Hallsson (ritstj.)
Magnús Snædal, Þröstur Ásmundsson
Ábyrgðarmaður: Trausti Árnason
Setning og prentun: Prentsm. Bj. Jónssonar
LEIÐABI
„SKÓLINN í dag býður upp á mjög litla möguleika til að
starfa saman, og eiginlega virðist ekki gert ráð fyrir því.
Hinsvegar er gert ráð fyrir, að nemendur keppi við hvorn
annan, og jafnvel troði hver á öðrum. Með þessu verður nám-
ið fjarska leiðinlegt og gengur í heild hægar.
Við þurfum langflest að æfa okkur í að starfa saman og
þá hverfur áhugaleysið.“ x)
I þeirri grein, sem þessi kafli er tekinn upp úr er fjallað
um hið nýja fyrirkomulag starfs- eða umræðuhópanna.
Sýndur er mismunur á nefnd og starfshópi og þeir augljósu
yfirburðir sem starfshópurinn hefur.
í síðari hluta greinarinnar er núverandi kennslufyrir-
komulag gagnrýnt og sögukennsla tekin sem dæmi.
Bent er á, að sameiginlegt með flestum kennslutímum sé
að nemendur séu svotil eða algjörlega óvirkir. „Nemendur
eru eingöngu þiggjendur í tímum. Kenanrinn er veitandinn.
Þannig kynnast nem. aðeins skoðun eins manns.“ x) Fyrir
utan það hvursu siðferðilega rangt það er að skylda nemend-
ui til að vera einungis þiggjendur þá er það svo, að öllum
gagnrýnum þjóðfélagsverum líður raunar illa þegar þeim
gefst ekkert færi á að láta í ljós skoðun sína. Hygg ég að
þarna sé að finna eina (af mörgum) ástæðum fyrir náms-
leiðanum margumtalaða, sem geri rætíð vart við sig er líða
lekur á veturinn.
í 15. gr. nýju Reglugerðarinnar segir m. a.: „Skulu kennar-
ar eftir því sem hver námsgrein gefur tök á, veita nemendum
tœkifœri til að efla dómgreind sína og sanngirni með því að
kynnast ólíkum kenningum og skoðunum, gagnrýna viðhorf
og niðurstöður og fella rökstudda dóma.“ (leturb. mín). A
hvaða hátt, ef ekki með umræðuhópa-formi, er bezt að fram-
fylgja þessu ákvæði Reglugerðarinnar?
Rétt er að geta þess að nokkrir kennarar hér við skólann
hafa ögn reynt umrætt form. Er það fagnaðarefni.
Til gamans má geta þess að núverandi menntamálaráðherra,
Magnús Torfi Ólafssoh, var okkur ákaflega hjálpsamur er
við, fyrir einu misseri, vorum að semja áðurnefnda grein.
Fékk ég m. a. upplýsingar um eina af þeim hemildum, sem
við nefnum í lok greinarinnar, hjá honum. (Donald A.
Schon, Right-erindin ’70). Hafði hann þýtt og endursagt
hluta af þessum erindum og flutt í hljóðvarpið í þættinum
„Frá útlöndum“. En þessi erindi eru m. a. um starfshópa-
form við stjórnun fyrirtækja og stofnana.
í Þjóðviljanum (18. júlí 1971) er viðtal við menntamála-
Framhald á blaðsíðu 4.
Frjálst framtak I.
HÉR hefur göngu sína greina-
flokkur — um frjálst framtak.
Þessi fyrsta er um skólan, þ. e.
hvernig menn geta bezt „komið
sér áfram“.
EINS OG áður var tæpt á, er
hinn göfugi tilgangur þessa
greinarkorns, að leiðbeina yður
um ranghala skólakerfisins og
veita yður innsýn í samfélag
heilagra.
Aðeins ein leið er fær að
þessu marki, nefnilega sú, ^em
við höfum valið: að ráðleggja
yður, hvernig 'bregðast skal við
á örlagastundum lífsins, og
þeirra á milli.
Fyrst skulum við gera okkur
þess fulla grein, að hæfileikar
yðar skipta ekki máli, eins og
faðir yðar hefur sjálfsagt hent
yður réttilega á. Hið eina sem
skiptir máli er góð einkunn —,
góð einkunn í skóla, góð eink-
unn, sem aðrir gefa yður. Og
jafnsnemma skuluð þér gera yð-
ur ljóst, að góð sambönd hafa
góð á'hrif á allar einkunnir. (Vér
vildum gjarna þúa yður hér eft-
ir, ef yður er sama.) Góð eink-
unn verður ekki til, nema vegna
margra samverkandi orsaka. Hér
á eftir munum við drepa á þau
atriði sem ótvírætt — hafa til-
hneigingu til að hafa — áhrif á
einkunnir. I fyrsta lagi ber þsr
að sleikja þig upp við kennara.
Það er höfuðnauðsyn og skapar
ætíð . . . þægilegt andrúmsloft
milli aðila. Og þá áttu jjar hauka
í horni, ef þér verður á að hrasa
í lausamöl freistinganna á hin-
um mjóa vegi.
I þessu sambandi er rétt að
minna á, að mikilvægt er að
sýnast gáfaður í þessum skóla
gáfna og mennta. Sú eink-
unn, sem skólasystkini þín gefa
þér, er ekki síður mikilvæg en
hin. Því skaltu nota hvert ein-
asta tækifæri sem gefst til að
sýna gáfur þínar. Gerðu þér far
um að spyrja kennarann gáfu-
legra spurninga. Það mega alls
ekki vera spurningar um þjóð-
félagsvandamál. Einnig verður
þú að varast að í þeim sé nokk-
urs konar gagnrýni á kerfið. Það
fer auðvitað í taugar kennarans
og er eitur í heinum skólasystk-
ina þinna. Beztar eru gáfulegar
spurningar um námsefnið. Frek-
ari útfærsla á þessu atriði er t. d.
að þú skalt segja öllum bekkjar-
systkinum þínum á hverjum
morgni, að þú sért algjörlega
ólesinn. Það er nauðsynlegt að
þau álíti, að þú þurfir sáralítið
fyrir náminu að hafa. Samhliða
Jressu verður þú að hafa yfir að
ráða a. m. k. einum gáfnasvip.
Hann getur þú bætt og þróað
fyrir framan spegil á kvöldin.
Eins og áður sagði, hefur það
löngum þótt gefast vel að spyrja
gáfulegra spurninga í tímum. Þó
er sú aðferð tvíeggjað vopn.
T. d. skyldi nemandi ekki spyrja
nema hann viti svarið sjálfur.
Þar með aukast verulega líkur
á, að kennarinn viti svarið einn-
ig. Ella gæti svo illa farið, að
hann stæði á gati. Með því að
götótt þekking kennarans er hon-
um oftast viðkvæmnismál, 'hafa
of gáfulegar spurningar eða at-
hugasemdir því þveröfug áhrif
við það, sem ætlazt var til. Gæti
j afnvel hugsazt, að þér yrði hent
út — fyrir að rífa kjaft og trufla
kennslu. Ef þær óþægilegu að-
stæður skapast, að þér er hent
út, máttu undir engum kringum-
stæðum biðja um skýringu, því
vel getur svo farið að kennaran-
um vefjist tunga um tönn. Bezt
er að hengja haus og vera eins
og veturgömul kind í framan. —
Og vel að merkja: — Þú mátt
alls ekki gefa til kynna með lát-
bragði þínu, að þú eigir nokkuð
skylt við það fyrirbæri, sem
nefnist „frj álsborinn maður“.
Slíkt er að sjálfsögðu óþolandi
ögrun við kennarann.
Einn gamall og gróinn siður
hefur lagzt niður í æsingum og
niðurrifsstarfsemi síðustu ára.
Þetta er sá siður nemenda að
standa upp, þegar kennari
þeirra kemur inn í kennslustof-
una. Myndu kennarar og skóla-
yfirvöld virða það mjög ef þessi
siður yrði tekinn upp að nýju.
Því ráðleggjum við þér, ungi
maður, að hafa forustu í þinni
deild um það að endurvekja
þennan sið. Þú skalt því ávallt
spretta á fætur, þegar kennarinn
Framhald á bls. 4.