Muninn - 01.03.1972, Síða 3

HAUKUR HALLSSON:
LEIÐARI
Kosningar
í raun eru það tvö kerfi, sem virka í þjóðfélagslífi okkar smáa
samfélags, skólafélagsins. Annars vegar er það embættismanna-
kerfið, sem við kjósum í á laugardag. Hins vegar er það hið
starfandi kerfi, svo til alltaf á vinstri vængnum. Þessi kerfi eru
auðvitað að nokkru samofin. í síðara kerfinu, þ. e. hinu starf-
andi kerfi á vinstri væng, myndaðist sl. vetur vísir að undirmenn
ingu (þegar talað er um undirmenningu er átt við menningu
lítillar samfélagseiningar í samfélagsheildinni, sem er það ein-
angruð, að sérstök menning, frábrugðin menningu samfélags-
heildarinnar, getur þróast þar út af fyrir sig).
Þessi undirmenning er hluti af sósíaliskri hugsun (eða hug-
sjón). Vil ég freista þess að gera henni nokkur skil, þó plássins
vegna verði það að vera takmarkað, enda kem ég inn á þessi
mál öll betur síðar.
Það er eitt af markmiðunum að breyta núverandi skipulagi
þannig að allir verði sem virkastir. Verði ekki aðeins þiggjend-
ur, viljalaus tannhjól eða þrælar kerfisins, heldur að samskipti
þeirra verði á jafnréttisgrundvelli, þannig að samfélagið sé í
raun þeirra en ekki aðeins þröngs hóps. (Starfs)hópurinn er
tæki til að virkja menn og til að gera þátttakendur virka í sam-
félaginu. Auk þess er það markmið að afnema píramídaupp-
byggingu núverandi samfélags, þar sem ég geng út frá þeirri
forsendu að einstaklingarnir séu svo jafnir, að eðli, að enginn
raunverulegur grundvöllur sé fyrir þessari uppbyggingu, heldur
eigi að jafna píramídann út. Samkvæmt þessu starfar (starfs)-
hópurinn. Þar er enginn viðurkenndur foringi. (Frekari útlistun
sleppt að sinni).
Þannig miðar þessi hugmyndafræði, undirmenning vinstri
manna, að því að gera öllum kleift að vera virkum í félagslíf-
inu, án sérstakrar tilkvaðningar ofan frá og á annan hátt að
færa valdið út til fólksins, þ. e. skapa raunverulegt lýðræði.
Hvernig hefur svo tekizt til við framkvæmd þessa í vetur?
Þá er fyrst að nefna, að við Muninn hafa starfað 30 — 50 manns
í vetur. Sá kjarni, sem hefur verið fastur við útgáfustarfsemina
og aðrar aðgerðir, hefur verið um 15 menn, en atls hafa komið
þar við sögu yfir 50. Starfshóparnir, sem stofnaðir voru í haust,
hafa aftur á móti lítið starfað. Hins vegar hafa margoft verið
stofnaðir óformlegir starfshópar, sem unnið hafa að ákveðnu,
takmörkuðu verkefni, en síðan leystir upp að starfi loknu.
Á skólamálaþinginu var að síðustu fallist alveg á umrædda
hugmyndafræði, og starfaði það á starfshópagrundvelli með
ágætum árangri.
Andi þessarar hugsunar var einnig ríkjandi við 1. des. undir-
búning.
Samt er það svo, að mun meiri alúð hefði mátt leggja við
framkvæmd þessa hluta hugsjónarinnar.
Allir frambjóðendur vinstri hreyfingarinnar eru einhuga um
að halda áfram þróun umræddrar stefnu í félagslífi.
Ég vil einnig minna á, að svo til ALLIR vinstri frambjóð-
endur koma úr röðum þeirra, er unnið hafa hvað mest og bezt
við útgáfustarfsemina í vetur. o
Ef það sé vilji nemenda yfirleitt, að við höldum áfram að
þróa með okkur háleita undirmenningu, þá er vænlegast að
styðja vinstri frambjóðendurna, auk þess sem þeir eru þeir
einu, sem sýnt hafa í verki dugnað í félagslífi.
Sérstaklega vil ég minna á skólaráð og þjóðmáladeild.
Við höfum möguleika á að koma títtnefndri undirmenningu
yfir á skólann allan með því að beita áhrifum fulltrúa okkar í
skólaráði. Eins og lesa má annars staðar í blaðinu, eru þeir
Rúnar Sigþórsson og Ingibergur Guðmundsson, frambjððendur
í skólaráð, þeir einu, sem beinlínis hafa lýst yfir vilja sínum í að
koma málum áfram sem hníga í átt til lýðræðis og virkni nem-
enda.
Frambjóðendur vinstri manna í þjóðmáladeild eru: Þröstur
Ásmundsson (formannsefni), Magnús Snædal, Sigurður Svav-
arsson, Hrönn Pálsdóttir og Erlingur Ingvarsson. Allt þetta
fólk hefur starfað ötullega í félagslífinu í vetur, og þá einkum
að útgáfustarfseminni.
Að endingu vil ég hvetja alla til að hugsa sig vendilega um
áður en troðið er inn í kjörklefann.
Otatotar svara
Vegna skrifa þeirra, er birt-
ust í 8. tbl. Litla-Munins, og
snerta okkur undirritaða að
miklu leyti, viljum við allra
náðarsamlegast fá að íeggja
nokkur orð í belg.
Skal þá fyrst nefna grein-
ina „Hugleiðingar um heima-
vistarskrif, undirritaða af hin-
um alkunnu snillingum Sigur-
geiri Þorgierssyni og Pétri
Guðmundarsyni. þetta fram-
tak þeirra félaga er mjög lofs-
vert, þar sem þeir virðast hafa
margfalt meira vit á þessum
málum en flestir aðrir, og ber
okkur að þakka þeim fyrir að
hafa miðlað okkur af sinni
stórkostlegu speki, sem af-
hjúpar greinilega staðreyndir
málsins. Til marks um hina
geysilegu þekkingu þeirra á
þessu sviði, skal bent á nokk-
ur dæmi, sem ótvírætt benda
í þá átt að þeir séu manna
kunnugastir í þessum efnum
og hafi öðlast mjög yfirgrips-
mikla þekkingu á þessum mál
efnum.
„! síðasta tbl. Litla-Munins
var mikið og misjafnt skrifað
um heimavistina og allvíða
hallað réttu máli. Grein þess-
ari er ætlað að leiðrétta þar
nokkur atriði.“ (ATH! Allar
leturbreytingar í tilvitnunum
eru verk undirritaðra, og til
þess gerðar að draga skýrt
fram frábærar gáfur Péturs og
Sigurgeirs). Á þessu má glögg-
lega sjá, að grein þeirra er
yfir alla gagnrýni hafin vegna
óhrekjanlegra staðreynda
málsins, sem ljóslega eru af-
mörkuð.
„í blaðinu birtist löng og
,,ítarleg“ grein um vistarráð,
en höfundur virðist alls ekki
vera málunum nógu kunnug-
ur.“ Þetta hlýtur að koma
mönnum í skilning um stór-
kostlega yfirburði Péturs og
Sigurgeirs yfir aðra nemendur
skólans.
„Sú hugmynd er alröng,
sem sumir virðast hafa, að
vistarráð eigi í einu og öllu
að bera blak af brotlegum
mönnum, heldur er því ætlað
að tryggja, að öll mál fái sem
réttlátlegasta afgreiðslu.“ Nú
hefur því heyrzt fleygt, að
meðlimir vistarráðs hafi verið
undir áhrifum frá yfirvöldun-
um á staðnum, en að halda
slíku fram er hreinasta firra,
því hver einasti hugsandi mað
ur, sem þekkir þessi mál, hlýt-
ur að viðurkenna, að vistar-
ráðsmeðlimir eru, og hafa allt
af verið, með öllu óháðir yfir-
völdunum. fafnvel þótt vistar-
ráð sé valið af stjórnendum
vistarinnar, verður að játa
það, að þeir hafa gætt fyllsta
hlutleysis og valið fólk, sem
þorað hefur að rísa upp á
móti þeim með skoðanir sín-
ar.
„Nú liggur það ljóst fyrir,
að húsbóndi verður að hafa
lykla að öllum herbergjum og
skápum, enda verður að
treysta því, að maður í hans
stöðu sé þess verður.“ Auðvit
að liggur allt ljóst fyrir, sem
Pétur og Sigurgeir segja. Og
hver er kominn til að segja
að núverandi húsbóndi sé
ekki fyllilega starfi sínu vax-
inn? Ekki vitum við betur en
hann hafi rækt störf sín af
gífurlegri elju, frábærri natni
og stórkostlegum dugnaði.
„í því sambandi má nefna,
að húsbóndi heimavistar er
oftast nær við, og til hans
geta menn leitað, einn eða
fleiri saman, með umkvartan-
ir og úrbótatillögur, en það
hefur sjaldan verið reynt.“
Þetta er sorgleg staðreynd. —
Vistarbúar ættu að ræða
meira við húsbónda en gert
er, þar sem það er einstaklega
fróðlegt, og maöurinn ekki að
mikla sig af því, sem hann
hefur unnið heimavistinni, og
er það þó gífurlega margt.
„T. d. er vart við því að bú-
ast, að vistin verði opin um
nætur, meðan ekki tekst að
halda friði þar á daginn.“ —
Nei, vistarbúar góðir! Þið skul
uð reyna að sýna, að þið kunn
ið að haga ykkur eins og
mönnum sæmir; þá fyrst er
von til að yfirvöldin, af sinni
alkunnu miskunnsemi, veiti
einhverjar tilslakanir.
Hér kemur smá bréfkorn
um 3. bekk D. deild (og þótt
fyrr hefði verið!)
í 3 .stofu í stofnun þessari
heldur „Plágan“ til. Og skv.
ummælum meistara mun þetta
vera versti bekkur, sem í skól
ann hefur komið í heil 90 ár!!
þ. e. a. s. í sögu skólans. Til-
gangur „Plágunnar“ er aug-
Ijós. Ekki er „Hún“ hér til að
læra. Nei. Það sýna vetrar-
einkunnirnar. Meðaleinkunn
um miðjan vetur var víst eitt-
hvað um 5.00. En hver er þá
tilgangur „Plágunnar“? Svar-
ið er einfalt. Að fíflast. Og
hvað er það, sem ,,Hún“ he'f-
ur ekki afrekað?
Helzta afrekaskrá:
1) Eitt sinn er einn af kenn
urum ,,Hennar“ lauk upp dyr-
unum að íverustað ,,Hennar“
féll ruslafata' í höfuð hans.
Mildi að ekki hlauzt slys af.
2) Annað sinn var „Plág-
an“ að fíflast með fótknött
einn mikinn á göngum skól-
ans. Allt í einu skýzt knött-
„Er það greinilegt, að grein
in (Hvar var húsbóndi heima-
vistar? — innskot höf.) er
skrifuð af einhverri þrá til að
vekja úlfúð og sárindi.“
„Báðir þessir menn hafa
sagt, að þeir vissu hvar hann
var, en illkynjaðar hvatir ráku
þá til þess.“
„Skal það svo verða endir-
inn á grein þessari að ráð-
leggja þeim Einari Steingríms-
syni og Birni Garðarssyni að
láta af þessum ofsa sínum.“
Þessar ábendingar og út-
skýringar á sálarlífi okkar
þökkum við af heilum hug,
og lofum þeim Pétri og Sig-
urgeiri, að við skulum vera
góðir strákar í framtíðinni.
Þeir Grétar Ingvarsson og
Árni Steinsson, sem láta í sér
heyra í 8. tbl., virðast á svip-
uðu stigi og Pétur og Sigur-
geir, en ekki eins langt komn-
ir. Við þökkum þeim einnig
góðar og réttlátar ábendingar,
sem væntanlega verða vegvís-
ar okkar á hinum hálu braut-
um lífsins.
Varðandi grein Sigbjörns
Gunnarssonar í 8. tbl. viljum
við aðeins segja, með tilliti til
greinar Þorvaldar H. Þórðar-
sonar, einnig í sama blaði, á-
samt framburði sjónarvotta
og annarra vitna: Hafa skal
það, sem sannara reynizt!
Bless (í bili)!
urinn í höfuð á alsaldausum
kennara, sem varð það á að
gægjast út úr vari sínu, kenn-
arakamesinu.
3) „Hún“ hefur auk þess
gengið þannig frá dyrum stofu
sinnar, að ómögulegt var fyr-
ir kennarann að komast inn
til kennslu, enda hefur hann
vafalaust verið hæstánægður
með það hlutskipti sitt. ,,Hún“
hefur einnig mölvað rúður,
kennaraborð, stóla og sitthvað
fleira.
4) Einslaklingum, sem vilja
kynna sér nánar athæfi „Plág
unnar“, er bent á að fræðast
af leikfimikennara ,,Hennar“,
en hann mun hafa öðlast
miklá reynslu af viðskiptum
sínum við „Hana“. Mun hann
hafa mikið að gera við það
eitt að þagga niður í „Henni“
og reka út. Hefur greinilega
reynt mikið á talfæri hans,
því að hann hefur aldrei ver-
ið eins slæmur af hæsi og í ár.
Allir kennarar, sem reyna
að kenna „Plágunni“ eitthvað,
Framhald á bls. 5.
Einar Steingrímsson.
Björn Garðarsson.
Við birtum allt
LITLI-MUNINN - 3