Muninn - 01.11.1996, Blaðsíða 26
Eyki og_ok
I ✓ A
Jóga - það er nú eitthvað sem allir vita hvað er!
. . .Eða hvað? Þegar grennslast er fyrir um þekkingu
fólks ó jóga kemur í Ijós að fólk veit ekkert um
það - og það fólk sem þykist vita eitthvað um það
hefur rangar hugmyndir um fyrirbærið. Eins og
með manninn sem hélt því fram að maður yrði
að lifa einlífi einhvers staðar uppi í Himalaya
fjöllum til þess að geta lagt stund ó jóga. Eða
stelpan sem hélt að með því að standa ó haus
allan liðlangan daginn gæti maður talist fullgildur
jógi!!! Samskonar hugmyndir eru algengar en
alrangar; jóga felur í sér svo miklu meira en fólk
heldur. Fæstir gera sér grein fyrir því hversu flókið
og margþætt fyrirbæri jóga er. Vegna þess mikla
misskilnings sem gætir í garð jóga ókvað undirrituð
að grennslast fyrir um það, bæði i ritum og verki.
Algengasta skilgreiningin ó jóga er sú að
jóga sé ævaforn aðferð til þess að þroska sjólfan
sig og komast í dýpri tengsl við alheimsvitundina
sem er frumafl að baki allra hluta og birtist í lífinu
sem kærleikur, vit og vilji. Jóga felur í sér bæði
lífsviðhorf, heimspeki og vísindalega tækni til þess
að nó ofangreindu markmiði. Hér er því strax eitthvað
meira komið en að fetta sig og bretta, setja sig í alls
konar skrítnar stellingar og svífa í lausu
lofti.
En hvað merkir orðið? Jóga er
upprunnið ó Indlandi og er orðið jóga
indverskt heiti yfir líkamlegar og andlegar
iðkanir sem leiða til innra jafnvægis hjó
jóga iðkandanum. Orðið er komið úr
sanskrít (gamalt mól Indverja) og er, eins
og sum sanskrltarorð, samstofna við
íslensk orð. Jóga er samstofna íslensku
orðunum eyki og ok og þýðir það sem
tengir saman viö iðkun.
Jóga er ekki aðeins heimspeki,
lífssýn og lífsleið heldur er það einnig
vísindalegt þjálfunarkerfi sem byggt er á
margra alda reynslu og markvissum æfingum
í likams- og hugrækt. Um nokkur slík þjálfunarkerfi er
að ræða innan jógavísindanna og er þar blandað
saman bæði andlegri og líkamlegri rækt. Eflaust kannast
einhver við kerfi á borð við kriya jóga, kripaiu jóga og
ananda marga jóga.
Jóga er mjög heimspekilegt og telur heimspeki
þess að eðlisgerð mannsins skiptist í líkamlega,
hugræna og andlega gerð. Markmiðið er að
samræma þroska líkama og sálar í eina heild til
þess að guðsvitundin vakni í manninum og þannig
nái hann einingu við alheimsvitundina.
Jógaheimspekin gerir ráð fyrir því að neisti
guðsvitundarinnar sé innsti kjarni mannsins -
samanber sálmahendinguna: „Guð í alheimsgeimi
/ Guð í sjálfum þér". Jógaheimspekin hefur þróað
ákveðin jógavísindi sem byggja á andlegum og
líkamlegum iðkunum til þess að koma ofangreindu
samræmi á. Ut frá þessum vísindum má greina
nokkrar meginleiðir jóga: hatha jóga (leið líkamlegra
æfinga), karma jóga (leið starfsins), raja jóga (leið
viljans), gnani jóga (leið djúphyglinnar) og bhakti
jóga (leið tilbeiðslunnar). Allar hafa leiðirnar það
markmið, eins og alit annað sem tengist jóga, að
tengja manninn við alheimsvitundina.
Eflaust hafa margir heyrt minnst á möntrur, sem eru
ákveðin máttarorð sem iðkandinn sönglar eða fer með
í hljóði. Möntrurnar eru góð leið til þess að koma á
betra jafnvægi í líkama og sál og færast nær
alheimsvitundinni. Þekktasta mantran - OM - er samstofna
við orðið amen. (Ooooommmmmm.)
Jógunum þykir jafn vænt um að söngla
þessi hljóð og börnum að segja nammi
(naaaammmmmmmiiiiiii). Er oft gott að
byrja hverja jógaæfingastund með því
að söngla möntru.
Til þess að ná markmiðum jóga er
iðkun þess mikilvæg. Æfingar í jóga eru
af margvíslegum toga, allt frá
öndunaræfingum, slökunaræfingum og
teygjuæfingum til endurhleðsluæfinga og
hugleiðsluæfinga. Af þessu sést að jóga
er alls ekki íþrótt í daglegri merkingu þess
orðs, heldur eitthvað miklu meira. Ef
iðkandinn ætlar að ná einhverjum árangri
verða æfingar hans að ná yfir flest svið jóga.
Þó að jóga sé flókið fyrirbæri ættu allir að finna
eitthvað við sitt hæfi, allt frá börnum til ófrískra kvenna og
gamalmenna. Undirrituð hvetur því alla sem áhuga hafa
að prófa. Og munið: það fæðist enginn jógi, æfingin skapar
meistarann!
„Markmiðið er að
samræma
þroska líkama
og sálar í eina
heild til þess að
guðsvitundin
vakni í manninum"
[26] MUNINN HAUST 1996
( Ingibjön; Birta ~)