Heimilisblaðið - 01.06.1939, Blaðsíða 5
HEIMI LÍSBLAÐIÐ
97
4. Barátta Morse fyrir símalagn-
ingunni.
Hann fór þá enn austur um haf (1838),
til Englands og' Frakklands, til að fá þar
einkarétt á fyrirhuguðum síma, en kom
aftur bónleiður til búða sinna vestan hafs.
Nú liðu svo fjögur ár, aði hann barðist
fyrir þessu máli eftir mætti, og leitaði
stöðugt ásjár hjá þinginu. í Washington.
Einkarétt á uppfundningunni veitti þó
þingið' honum 1840; en sá réttur kom að
engu haldi, þar se.m hann vantaði aflið
þeirra hluta, sem gera skal.
Á síðasta fundi þingsins 1842—3, lá hon-
um við að örvænta; var sá fundur haldinn
að kveldi hins 3. marz 1843. Hann gekk
þá hnugginn burtu, áður en fundi væri
slitið. En morguninn eftir skein honum sól
úr skýjum. Honum varð litið upp og' sá þá,
að auglýst var, að þingiði hefði á síðustu
stundu veitt honum fjárstyrkinn, sem
hann hafði svo lengi sótt um, en það voru
30,000 dalir (dollars), ætlaðir til ad gera
próflagningu á síma milli áðurnefndra
borga. Aldrei hafði Morse lifað glaðari
stund.
5. Fyrsti sími lagður. Morse hlýtur
heiður og viðurkenningu.
Nú var þegar tekið til verka og á næsta
ári (1844) var símalagningunni lokið.
Fyrsta skeytið, sem Morse sendi með sím-
anum milli Washington og Baltimore, var
svo látandi:
»Sjáið, hverju Guð hefir til vegar kom-
ið!« Lýsir það skeyti hugarfari hans og
trúarlífi betur en nokkuð annað.
Blööin báru nú óðara þessa furðufregn
út um heiminn og hrósuðu því mjog, hve
ritsími Moi’se væri haganlegur og nyt-
samur.
Morse átti nú fyrst framan af í nokkr-
um lagadeilum við ýmsa. keppinauta, út
af því, að þeir brutu einkaleyfi hans og
réttindi til símalagninga; en þau mál féllu
öll honium í vil, og hann hlaut makleg’ laun
Louis Jacques Mandé Daguerre.
fyrir uppgötvun sína. Er vafamál hvort
nokkur Ameríkumaður hafi hlotið fleiri
heiðursmerki í lifanda lífi en hann. .
Yale-háskóli veitti honum æðstu nafnbót
fyrir vísindamennsku. Tyrkjasoldán sendi
honum demantskingu (Nisan Iftikar) í
heiðurskyni, konungur Prússa og konung-
urinn í Wurtemberg og Austurríkiskeisari,
sendu honum sinn verðlaunapeninginn hver
fyrir vísindalega starfsemi hans. Þjóðhöfð-
ingjarnir á Frakklandi, Spáni, Italíu, Port-
úgal og konungur Dana, sendu honum sín
æðstu heiðursmerki. Símafélögin í London
og París héldu honum fagnaðarsamsæti. I
Bandaríkjunum var honum haldið eitt slíkt
samsæti og voru, þar saman komnir 100
fulltrúar frá nálega hverju ríki í sam-
bandinu.
Allt þetta gerðist á árunum 1846—1858.
Að tilhlutun Napóleons III. komu sam-
an í París fulltrúar frá Frakklandi, Rúss-
landi, Svíþjóð, Belgíu, Hollandi, Austur-
riki, Sardiníu, Toskana, páfanum og' Tyrkj-