Heimilisblaðið - 01.06.1939, Qupperneq 37

HEIMILISBLAÐIÐ
129
Álheimsfréttir.
Frh. af bls. 104.
ast, hitna og gulna, því þær verða að gefa
frásér sömu geislamergð frá minni líkama.
Smám saman breytist svo liturinn frá gulu
í blátt. Þær heitustu, eru bláar.
En nú fara þær að kólna. Blái liturinn
hverfur og þær verða aftur rauðar og allt
af minnka. þær og kólna, þær missa birtu
sína og verðia að síðustu kaldir hnettir.
sem halda áfram hringferð sinni innan
Vetrarbrautarinnar. Þessi forlög bíða sól-
ar vorrar með tímanum og verðtur þá allt
líf löngu útdautt á þessari jörð.
Eitt af leyndarmálum náttúrunnar eru
hinir svokölluðu »hvítu dvergar«. Þær sól-
ir eru á stærð við jörð vora, en efninu i
þeim er svo saman þjappað, að hver ten-
ings þumlungur er mörg tonn að þyngd.
Er talið, að' atómarnir í þeim séu eyðilagð-
ir, því komist svo mikið efni fyrir á svo
litlu svæði. Þær eru bókstaflega hvítgló-
andi af hita. Ein þeirra, ekki mikið stærri
en tungliði, hefir hálfu meira efni í sér
fólgið en sólin.
Tekið hefir verið eftir því, að birta
sumra stjarna vex allt í einu, og var fyrst
haldið, að þetta væru nýskapaðlar stjörn-
ur, og voru því kallaðar Nova, eða nýstjörn-
ur. En það reyndist, að þær misstu birtu
sína á mjög skömmum tíma. Er því nú
niðurstaðan sú, að þær springa og eyði-
leggjast. Komið hefir fyrir, að stjarna hef-
ir sent frá sér á einum mánuði eins mikla
birtu og sólin gefur á 23000 árum. Talið
er, að þrjátíu þvílíkar sprengingar fari
fram á Vetrarbrautinni á hverju ári.
Þó næstu sólir séu tiltölulega nærri oss
í samanburði við þær, sem fjær eru, get-
um vér hreint ekki kvartað um þrengsli.
Ferð til þeirrar allra næstu með hundrað
mílna hraða á klst. myndi taka rétta 4
billjónir daga.
Þegar vér horfum á Vetrarbrautina er-
um vér aðl horfa út að röð »hjólsins«.
Glampinn, sem vér sjáum, glampar yfir vel
lýstri borg frá mörgum rafmagnsljósum
að næturlagi.
Hið ómælanlega rúm utan Vetrarbraut-
arinnar er allt stráð ótal »Vetrarbrautum«.
Milljónir þeirra hafa. fundist og eru flestar
hjólmyndaðar eins og sú er vér tilheyrum
og snúast um afarstóra miðstjörnu. Nokkr-
ar eru ávalir eða hnöttóttir heimar, dökkir
og stjörnula.usir. Minna á hússtæði þar sem
efniðl er aðflutt, en smiðurinn ekki kom-
inn til að byggja. Getur verið að smiður-
inn eigi eftir að taka til verka. og byggja
enn þá fleiri stjörnuhjól úr rykinu. Það
sýnist vera efnið, sem sólirnar eru byggð-
ar úr, en þær aftur fæða. af sér jarðstjörn-
urnar. Eitt af því óskiljanlega, sem stjörnu-
fræðin hefir nýlega fundið, er, að þessir
sérstöku heimar sýnast vera að tvístrast,
fjarlægjast- hverjir aðra. Enginn skilur í
þessu né veit, hvort þaðl verður framhald-
andi eðía stundar fyrirbrigði. En tíminn
sannar, hvort það er.
Eftir að hafa ka.lt og rólega rannsakað
alla þá undraheima, sem hér hefir verio
á minnst, hin miklu hjól undir kerrunni,
sem ekið er »sigrandi gegnum geima« frá
einni billjón ára til annarar — eftir að hafa
allt. útskýrt með náttúrlegum lögum án
þess nokkurntíma að spyrja, hver sé nógu
vitur til að setja þessi lög, eða, nógu mátt-
ugur til að láta framfylgja þeim, eru vís-
indin nú komin aðl þeirri niðurstöðu aö
skynsemi. mannsins sé svo mikil, að þar
hljóti og meiri skynsemi að vera á bak við.
»Heimskringla«. M. B. H.
Spakmæli.
Ég hefi ferðast töluvert, en ég hefi aldrei
fyrirfundið hamingjusaman trúníðing. En
ég hefi heldur aldrei fyrirfundið mann,
sem helgað hefir Guði líf sitt, sem eftir
það hafi fundið fullnægju sál sinni í heims-
lífinu. D. L. Moody.
Heill þér kross (Sancta cruse), hin ein-
asta von lífs míns. Strmdbeig.