Heimilisblaðið - 01.08.1939, Qupperneq 24

156
HEIMILISBLAÐIÐ
Þar aem 2/3 hlutar kínverskra verk-
smiðju-staða hafa verið eyðilagðir af Jap-
önum, eða eru komnir í þeirra hendur, hef-
ir orðið að flytja inn frá Japan. jafnvel
efni, í klæðnað kínversku hermannanna.
Til þess að losast úr þeirri kyrkingsgreip
hefir nú verið komið á 'fót nýjum verk-
smiðjum á ýmsum. stöðum.
Meðal flóttafólksina að austan eru marg-
ir handverksmenn. Sumir hafa flutt með
sér verkfæri sín og aðrir njóta góðs af
þeirri fyrirhyggju stjórnarinnar, að koma
undan og flytja vestur sem mest af vél-
um og öðrum áhöldum úr verksmiðjuin á
stríðssvæðunum. Það er algengt að sjá
langar lestir af flutningsbíium og asna-
kerrum, hlaðnar vélum og öðrum áhöldum,
brjótast áfram eftir erfiðum leiðum yfi.r
fjöll og firnindi, og marga menn með þunga
bagga á baki fylgja á eftir lestunum,
ásamt. konum og börnum. Gufuskip og alls-
konar flutningabátar flytja einnig full-
fermi af vélum upp eftir fljótinu. og kem-
ur mest af flutningi þessum frá Ha.nkow.
Frú Chiang Kai Shek sá einnig um það,
að 30,000 konur og stúlkur, er unni,ð böfðu
í myllunum eystra, voru, fluttar vestur i
nýja landnámið.
Mönnum hefir komið saman um, að hag-
anlegast væri að koma upp smá-verkstæð-
urn viðsvegar urn landi.ð, og það einnig
óhultast gegn loftárásum. Peninga til þess-
ara framkvæmda leggur stjórnin til að
parti, er til þess og safnað gjafafé. Kín-
verjar búast við að stofna um 30,000 sam-
vinnufélög til þessa, verksmiðjustarfs og
annara framtaka. Mörg slíkra, eru þegar
tekin til starfsi. Þau súta. leður, býggja
báta, vefa og spinna, grafa til kola, fram-
leiða járn, búa. til brennisteinssýru, mala
korn. Þetta eru allt gamlar atHafni,r, sem
nýtízku verkstæðin höfðu hrifsað til sín
úr höndum almennings, eða samvinnufé-
laganna.
1 norðvestur hluta »nýlendunnar« starfa
og samvinnufélög að framleiðslu alkóhols
til eldsneytis, við að byggja rafljósastöðv-
ar í smábæjum, og starfrækja prjónavél-
ar, auk annara. áður nefndra athafna. í
suðvestur hlutanum starfa samvinnufélög-
in að þurkudúka-vefnaði, sokkagerð o. fl.
Sykurgerð, ni,ðursuða. mat-væla og vindl-
ingagerð er stunduð í suðaustur hluta
landsins. Aðalþróttur Kínverja lá áður
fyrri í hinum dreifðu framleiðslustöðvum
þeirra. Nú eru þeir aftur að grípa til hins
ga.mla fyrirkomulags, og þaö er þeirra
bezta vörn — eða öllu heldur framsókn —
gegn ágangi. Japansmanna, sem hugðust aö
ná undir sig allri verzlun í Kína og nátt-
úrufríðindum landsins. Án þessa verður
þeim tangarhaldið á hinum stóru og mörgu
bæjum við austurströndina einskis virði,
Hinar víðfeðmu sveitir landsins, þar sem
var hið upphaflega heimkynni Kínverjans
í miðju landi, og sem enn eru all gamal-
dags að ýmsu leyti,- eru nú að tæmast fyr-
ir burtflutning fólksins. Um all langt skeið
hefir hin nýja menning verið að grafa urn
sig meðal fólks þessa, fyrir áhrif náms-
manne, er fengnir voru til að leiðbeina þvx
menningarlega, bæði hvað snerti nýtízku
þægindi og skemmtanalíf stórborganna,
sem auðvitað vakti löngun þess eftir slíku.
En nú neyðist unga kynslóðin til að hverfa
aftur tii frumstöðva þjóðarinnar í vestrþ
Við það mun gamla Kína taka stakkaskipt-
um fyrir áhrif ungu kynslóðarinnar, en
gamla lagið mun einnig breyta viðhorfi
»innflytjendanna«.
Gegn yfirburðum Japansmanna í ný-
tízku vopnaburði og tækni, hafa Kínverj-
ar einna helzt til varnar hina miklu víð-
áttu lands síns og fólksmergðina, er með
ónógum hernaðartækjum verst af áhuga
fyrir heimili sínu og frelsi. Stjórn landsins,
sem um langt skeið hefir vanist. því að
reiða sig á bankana og tekjurnar frá
Shanghai, verður nú að treysta á upp-
sveitafólkið, vekja það til varnar, koma
skipulagi á athafnir þess og fá því vopn
í hönd, eigi stríðið að vinnast..
Fólksmergð, sem fyriy slíkri vakning
hefir orðið, mun láta til sín. taka, ekki að-