Heimilisblaðið - 01.05.1940, Blaðsíða 4

72
HEIMILISBLAÐIÐ
Em það eru þó mannsmyndir.
Sá sem fann prentlistina er þó ekki al-
veg' nafnlaus stærð, eins og snillingurinn,
sem uppgötvaði ritlistina..
I eftirfarandi skulum vér athuga fjórar
geislandi myndir úr lífi hins mikla upp-
finningamanns.
1. mynd: Mainz við Rín 1420.
Sérkennilegur miðaldabær með .hávaða
og ærslum frá kl. 4 að morgni til kl.. 3
síðdegis, þegar menin tóku sér hvíld. All-
an liðlangan daginn heyrðist barsmíð og
högg, öskur í kúm, rýt í svínum, sem flutt
voru gegnum aðalgötur borgarinnar, hljóm-
ar kirkjuklukkna, söngvar guðrækna fólks-
ins., vagnaskrölt, og hófadynur, óp og köil
götusalanna. Göturnar voru þröngar og
loftvondar. Þær moruðu í drasli og dauð-
um dýrum. Loftið va,r mollulegt og heitt,
því að efstu hæðir húsanna slúttu, út, yf-
ir hinar neðri, svo að hreint loft. kom.st
ekki að.
Þannig hefir umhverfið verið j>egar hinn
tvítugi hirðsveinn Jóhann Gensfleisch eða
eins og ha,nn nefndi sig í móðuræti Jóhann
Gutenberg dag nokkurn 1420 ruddi sér
braut. gegnum manngrúann 5 Mainz, bú-
inn marglitum klæðnaði úr dýru efni. Mörg
ógnandi augu hafa, vafalaust starað á hinn
unga hirðsvein frá hinum vinnandi hand-
iðnaðarmönnum. Það voru átök og keppni
milli handiðnaðarfélaganna, sem stöðugt
jukust, að efnum og áliti, og höfðingjanna.
hinna gömlu aðalsætta, sem áttu sæti í
borgarráðinu og nutu margskonar forrétt-
inda, fremur öðrum borgurum.
Fjölskylda hins unga hirðsveins tilheyrði
hinum tignustu í borginni. Margir af ætt-
inni höfðu verið borgarstjórar og setið í
öðrum virðulegum embættum. Það voru
þóttafull tignarmenni, sem réðu. stór-
um eignum í Mainz og ekki létu skipa
sér neitt af neinum.
Áhyggjula,us gagnvart hinum illu
augum hefir Jóhann haldið áfram
skemmtigöngu sinni og íhugað stimpl-
ana, sem hann mótaði með pening-
a,na. Fjölskylda hans annaðist nefni-
lega, myntsláttu, og við það hafði hann
fengið áhuga, fyrir vélfræði oig' málm-
vinnslu.
Ef til vill hefir leið hans legið fram
h.já einhverju af klaustrum borgar-
innar, og honum hefir þá verið litið
inn í afritarasalinn, þar sem munkar
sátu og afrituðu biblíuhandrit. með
erfiðismunum og gerðu stafrósir og
upphafsstafi. Þeirri hugsun hefir ef
lil vill brugðið fyrir í huga hans.
hvoa-t ekki mætti gera þetta starf auó-
veldara og ódýrara. Hinar handrit-
uðu bækur voru ógurlega dýrar.
Sagt, er frá greifafrú, sem lét 200
íjár og 3 tunnur af korni fyrir eitt
prédikanasafn. Það voru til bækur.
sem voru álíka dýrar og jarðeignir.
l'rentvéUn, sem álitið er að Gutenberg hafi unnið með.