Heimilisblaðið - 01.01.1945, Blaðsíða 21

HEIMILISBLAÐIÐ
21
einni liugsun: Hann var að fara heim. Og heim þýdcli
Alaska. Þar voru fjöllin hans og slétturnar, frjdlst og
óliáð land, ósnortið af menningunni. Þar voru vinir
lians og ættingjar, hjörðin lians og allt, sem hann elsk-
aði. Þannig var honum innanbrjósts eftir sex mánaðu
dvöl í einstæðingsskap og andstreymi í stórum borgum,
sem hann var farinn að hata.
— ,Ég fer ekki slíka för aftur til dvalar í heilan vet-
ur, nema ég verði neyddur til þess með byssunni, sagði
hann við Rifle skipstjóra, nokkrum mínútum eftir að
Mary Standish var gengin á braut frá skipstjóranum. —
Vetur Eskimóanua er langur, það þekki ég, en vetur í
Seattle, Minneapolis, Chicago eða New York er enn
lengri fyrir mér.
— Mér skildist, að þú liefðir farið til fundar' við stjórn-
ina í Wasliington.
— Já, ég og Karl Lomen. En Lomen var nú samt aðal-
maðurinn. Hann á fjörutíu þúsund lireindýr, svo að þeir
urðu að taka tillit til þess, sem liann sagði. Það verður
eitthvað að fara að gerast.
— Gerast, Rifle skipstjóri glotti. — Alaska hefur nú
beðið í tíu ár eftir bættu atvinnulífi og verzlun. Ég býst
við að þið verðið að bíða enn um sinn. Heldurðu að
stjórnmálamenn sunnan. frá Iowa og Texas hafi nokk-
urn skilning á þörfum manna norður á fimmtugustu bg
fyrstu gráðu. Nei, Alaska fær víst að sjá um sig sjálft.
Þið getið víst eins gefið þetta allt strax á bátinn.
— En það verður nú ekki fyrst um sinn, svaraði Alan
Holt, og andlitsdrættir lians sáust greinilega í tunglsljós-
inu. — Þeir eru þegar búnir að flæma margt fólk burt
frá Alaska. Árið 1910 voru þrjátíu og sex þúsund hvítir
uienn í Alaska, en síðan stjórnarvöldin í Washington
fóru að skipta sér af málum þar, hafa níu þúsund
þeirra flutt þaðan burtu. En þeir, sem eftir eru, eru
fastir. fyrir. Við ætlum ekki að flytja burtu, skipstjóri.
\ ið erum orðnir rótgrónir Alaskamenn, og við erum
ekki hræddir við að berjast.
— Þér eigið við ----.
•— Að við munum auka verzlunina mjög mikið næstu
arin, og eftir ein fimm ár munum við flytja miRjón
hreindýraskrokka suður til Bandaríkjanna.
Alan liafði lagt aðra höndina á horðstokkinn. — Ég
skildi ekkert í þessum málum fyrr en ég fór þessa ferð,
eg vissi ekki, við hve ramman reip var að draga, sagði
hann og rödd hans var hvöss. — Lomen er stjórnkænu,
það er ég ekki. Ég er vanur að berjast, ep aðeins með
hyssu. Af því að gullið fannst í Alaska, hugsa þeir aðeins
gaddi og sums staðar á túnum.........Þar
um Auslfirði hafði og fiskafli hrugð-
izt í sumar að miklu leyti og alveg í
haust, en þaðan úr kaupstöðunum höfðu
þó verið úlfluttar nú í haust um 2000
tunnur af saltkjöti, inest allt upp í kaup-
staðarskuldir, þvi að nú kvað kaupmenn
þar (eins og víðar, og þó einkum norð-
anlands) „heimta inn skuldir sínar vægð'
arlaust, en allt kaupstaðarlán aftekið".
— í öðru hréfi þaðan segir, að Wey-
wadt kammerassessor, faktor á Djúpa-
vogi sé sá eini kaupmaður þar eystra,
er gjöri kost á litlu einu til láns af
nauðsynjum, en eigi samt öðrum en
þeim, sem horgi allar eldri skuldir tit
síðasta skildings.....Allan fyrri helm-
ing desemhers gengu urn Húnavatns-
sýslu einlægar stórliríðar, með fanu-
komu svo mikilli, að um 20 þ. mán.
mátti þar „heita jarðlaust, mest sakir
fanndýptar, svo að enda hestar gengu
hungraðir“.“
(Þjóðólfur 26. jan. 1870).
Hafís.
„Hafísinn rak inn á Isafjarðardjúp
um miðjan desemher, en ekki nema
„hroði“. Hann var að mestu leyti far-
inn aftur undir árslokin. — Allur haf-
ís fyrir Norðurlandi var og farinn og
á förum um hyrjun ársins“.
(Þjóðólfur 24. febr. 1870).
Skipakomur.
Fátt þótti slíkum tíðindum sæta sem
skipakomur frá Danmörku, enda hvort-
tveggja, að oft vildi sneyðast um nauð-
synjar, og svo hitt, að menn þráðu
fréttir úr umheiminum, en þær hárus!
oft ekki mánuðum saman að vetrinum.
1 janúar- og febrúarblöðum Þjóðólfs
árið 1870 eru m. a. eftirfarandi skipa-
fréttir:
„Með sendimönnum tveimur, er hér
komu að norðan rétt fyrir jólin, barst
áreiðanleg fregn um, að liriggskipið
Hertlia kom til Akureyrar 24. dag
októbermánaðar, en Húsavíkurskipið
lagðist við Hrísey á Eyjafirði 14. nóv.,
sama daginn sem Hertha lagði af stað
aftur heim á leið, alfarin frá Akureyri.
Bæði þessi skip höfðu fært allskonnr
nauðsynjar af öllu tagi, og er þó verzl-
unin næsta erfið þar um alla norð-
kaupstaðina, ekki síður en hér syðra. . .