Heimilisblaðið - 01.04.1945, Blaðsíða 29

HEIMILISBLAÐIÐ
89
Engir ættu að skilja það betur en sveita-
fólkið hversu þolgæðið er mikilsvert og
°missandi til að ná ákveðnu marki. Bóndinn
getur aldrei fyrirliafnarlítið, og í einni svip-
311 ausið upp gnægtum lífsins úr einhverj-
Um hamingjubrunni. Það er ekki til neins
fvrir hann að reikna með heppni síldveiði-
mannsins, eða einliverjum happdrættisfeng.
Bóndinn verður að undirbúa jarðveginu og
8a — í sveita síns andlitis, og svo bíða þol-
góður vaxtarins og uppskerunnar. Hann verð-
Ur að miða framtíðaráætlanir sínar við ár
eu ekki daga — jafnvel lieila mannsævi, ef
ekki lengur. En ef liann þraukar — ef hann
krestur aldrei þolgæðið, né stöðuglyndið —
þá ber hann líka venjulega sinn stóra eða
ktla sigur úr býtum. Og oftar en hitt mun
kann hafa meiri gleði af sínu langa erfiði
°g litlu sigurlaunum — en hinir lieppnu af
kinum stóru höppum — því sígandi lukka
er bezt.
^ ið getum líka séð þýðing þolgæðisins á
BtJornmálasviðinu. Sannarlega er það mikil-
Vaegt, að stjórnmálamaðurinn eigi háar, göf-
ugar og víðfeðmar liugsjónir — og verður
maður því miður að játa að allmikill skort-
Ur virðist á því í þjóðlífi okkar á síðustu
arum. En hugsjónirnar eru ekki einhlítar.
rtugsjónamaðurinn, sem venjulega er á und-
au sínum tíma, verður, ef vel á að vera, líka
að vera baráttumaður, sem þrátt fyrir allt
r>ður sínum skoðunum braut, og gefur þær
aldrei upp á bátinn hvað sem á móti blæs.
Jón Sigurðsson var svo einstakur í þessu
efni. Boðorð hans var aldrei aS víkja. Hann
fórnaði livorki hugsjóninni fyrir eigið stund-
argengi, né lagði nokkru sinni árar í bát
fyrr en landi var náð. Honum fór svipað og
1111111 m sigursælu Englendingum, sem aldrei
viðurkenna tapaðan leik, því þeir ætla sér
°g trúa því, að þeir vinni síðustu orustuna.
Og eigum við að minnast á þátt þolgæðis-
ins í félagslífinu? Það er talið nokkuð áber-
audi einkenni á okkur Islendingum, að við
seum fljótir til að stofna alls konar félags-
8kap, en að okkur vanti ósjaldan þrek og
Polgæði að lialda lionum uppi til lengdar.
Hann sé oft eins og gorkúlur sem þjóta upp,
eu falla svo fljótlegafc Þetta er því miður
°f satt. En eftir því sem fámennið verður
meira, þá ríður okkur í strjálbýlinu meira
á því, að reyna að halda uppi ýmis konar
félagsskap — og því meira þolgæðis og stöð-
uglyndis krefst slíkt átak af okkar liendi.
Þó ekki sé nema lítill kirkjukór. Hann
lifir ekki eins og af sjálfum sér. Hann verð-
ur að vera borinn fram á ólýjandi móður-
liöndum — eins og fögur hugsjón, sem má
ekki deyja.
ic
Nú skulum við aftur snúa huganum að gildi
þolgæðisins á liinu innra sviði — að þýðingu
þess fyrir andlegt líf okkar og þroska per-
sónuleikans. 1 því sambandi kemur mér fyrst
í liug ein dæmisaga Jesú. Hún er einmitt um
það live erfitt sé að vera í fylgd lians og hve
mikils það krefjist. Og hún er líka svo tíma-
bær og skiljanleg einmitt á þessum dögum.
En sagan er svona: Því að ef einhver yðar
ætlar að reisa turn, þá sezt hann fyrst niður
og reiknar kostnaðinn, livort liaim liafi það.
sem þarf til að fullgjöra hann; til þess að
eigi fari svo, að þegar liaun er búinn að
leggja grundvöllinn, en getur ekki lokið við
siníðina, þá fari allir sem það sjá, að spotta
hann og segja: Maður þessi fór að byggja
en gat ekki lokið við það. Eða ef einliver
konungur fer í liemað, til að berjast við
annan konung, þá sezt liann fyrst niður og
ræður við sig, hvort hann sé fær um með
tíu þúsunduin að mæta þeim, sem kemur á
móti lionum með tuttugu þúsundir. Að öðr-
um kosti mun liann senda sendimenn til hins
ineðan liann er enn langt í burtu, og spyrja
um friðarkostina.
Þessi dæmisaga er vissulega satt og ljóst
dæini þess livernig við liegðum okkur í liin-
um ytri kringumstæðum. En nú vitum við
flest af reynslunni að lík dæmi gilda á and-
lega sviðinu sem liinu ytra. En live fá tök-
um við þó ekki slíkt til greina. Hversu fá
liugsum við ekki uin þann kostnað sem hin
andlega barátta hefur í för með sér, ef hún
á að heyjast til sigurs. Jafnvel þó við kunn-
um orð skáldsins:
Það kostar svo mikla mæðu,
svo margfalt reynslustríð,
að sá fyrir lífið hér í lieim
hvað þá fyrir eilífa tíð.
Mér finnst svo oft að fermingarsiðimir lijá
okkur séu komnir út í öfgar — og liljóti