Heimilisblaðið - 01.11.1950, Blaðsíða 5
HEIMILISBLAÐIÐ
161
verðskuldaði annað, en í bezta
lagi meðaumkunarsama fvrir-
litningu — og að sjálfsögðu
grimmdarfulla ofsókn og út-
rýmingu. Og samt fullyrðir
postulinn: „og trú vor, hún
er siguraflið, sem hefur sigr-
að heiminn“.
Og nokkrum áratugum —
mannsöldrum — eftir andlát
Jóhannesar postula — eða um
ár 170 e. Kr., skrifaði plat-
onski fjölfræðingurinn Celsus
á ofsóknarárum Marcusar
Aurelíusar — hið fræga árás-
arrit sitt: Aleþes logos — hið
sanna orð — á kristindóminn.
Rit þetta er glatað, en af
varnarriti Origenesar má ráða,
að Celsus hafi safnað þarna
saman á einn stað svo mörg-
um viturlegum og siðfræðileg-
um sönnunum gegn kristin-
dómnum, háði og fyrirlitn-
ingu, að mörgum hinum rót-
tækustu menntamálarithöfund-
um og frægustu — um síð-
ustu aldamót og fram til síð-
ustu trúmálasennu háskóla ís-
lands — hefur fallið allur ket-
ill í eld, og andvarpað yfir
því, að mannleg skynsemi væri
dauðans umkomulítil í veröld,
þar sem nær allri hugsanlegri
brjálsemi og forsmán kristin-
dómsins, sem mögulegt var að
tína til, liefði verið teflt fram
gegn honum, strax í lok fyrstu
aldarinnar, og það síendur-
tekið í 18 til 19 aldir — og
árangurinn af öllu þessu liefði
orðið svo eymdarlegur, að
spádómur Celsusar um að
þessi trú vor — liinna fyrstu
kristnu maura og maðka —
þessi óvísindalega, ofsalega
hjátrú, myndi aldrei ná nokk-
urri útbreiðslu, hvað þá halda
lífi og verða alheimstrú —
að spádómur Celsusar hefði
orðið svo átakanlega til
skammar. Og engu minni at-
hygli og undrun mætti það
vekja, að þessi Jóhannesar trú
vor skyldi árið 1950 hlaupa
svo átakanlega í taugarnar á
mætum og mikilhæfum lækna-
prófessor við háskóla Islands,
eins og raun bar vitni, en
jafnframt gerbreyta heims-
frægum embættisbróður hans,
læknaritliöfundinum, A. J.
Cronin — áður yfirlýstum
agnostiker — í lieitan, al-
vörugefinn og harðskeyttan trú-
mann.
Sannleikurinn og leyndar-
dómurinn í jólabarnstrúnni,
trúnni, sem postulinn nefnir
„trú vora“, liggur alls ekki
í því, að hún sé „trú vor“
— eins og það er almennt
skilið. Postulinn á alls ekki
við það, að hann hafi sjálfur
fundið þessa trú. Hann á ein-
ungis við staðreyndir, sem
hann hefur sjálfur reynt, horft
á með eigin augum og þreif-
að á. Gjöf, sem lionum og ver-
öldinni var gefin. Boðskap og
fyrirmæli, sem honum bar
skylda til að kunngera og
boða öðrum. „Það, sem við
höfum séð og heyrt og reynt
og þreifað á, það boðum við
yður“. Hami vissi, að Kristur
liafði upprisið frá dauðum.
Hann var sama sinnis og Páll
— að lifa var honum Krist-
ur. Og Kristur lifði. Og af
því að Kristur lifði, gat trú
vor ekki dáið. Hún er Guðs
gjöf, Guðs líf, Guð sjálfur í
jólabarninu, Jesú Kristi, til
vor mannanna. Þess vegna
höldum vér heilög jól.
Allar aðrar tilgátur, heim-
speki og hugtakafræði — í
stuttu máli, öll önnur trúar-
slátta og trúarvalúta er — í
augum postulans — ekkert
annað en heimatilbúin, mann-
leg framleiðsla úr misjafnlega
vel unnu fálmi og vísindaleg-
um tilraunuin að átta oss á
jarðlífinu, umliverfi voru, líf-
inu og tilgangi lífsins. Að vísu
hetjulegar og mannlegar til-
raunir til að skilja ráðgátur
lífsins, ráða fram úr viðfangs-
efni þess — og verða eins og
Guð. En þessi viðleitni hefur
aldrei sigrað lieiminn. Aldrei
gert liann að þeirri paradís,
þeirri Guðs veröld, sem hjörtu
hinna beztu manna þrá. Þessi
viðleitni mannanna hefur —
undir stjóm og leiðsögn Guðs
Anda — fært mannkyninu
margan unað og mikil jarð-
nesk gæði ,— auðgað og fegr-
að jarðneskt mannlíf á marga
lund — það ber að viður-
kenna, meta og þakka — en
í öllu þessu hefur veröldin
notið jólabarnsins. „Smásveinn
liefur gætt hennar“. En þessi
mannlega viðleitni liefur samt
ekki — eins og „vor trú“ —
kristindómurinn — fært ver-
öldinni þann frið á jörð, þá
velþóknun Guðs og þá end-
urlausn og fyrirgefning synd-
anna, sem jólabamið, Sonur-
inn, sem oss var gefinn, liinn
undursamlegi ráðgjafi, hinn
máttugi Guð, faðir eilífð-
arinnar, friðarliöfðinginn, hef-
ur veitt öllu mannkyni. Virð-
um nú þetta fyrir oss um
stund:
Fyrir nálega 19 öldum stóð
Hann á ströndinni við tiltölu-
lega lítið vatn — ekki stærra