Heimilisblaðið - 01.05.1961, Blaðsíða 8

Heimahöfn þess hafði þá verið Rönne á
Borgundarhólmi. Það var 35,1 smál. að
stærð og smíðað í Svaneke á Borgundar-
hólmi 1848 (smb. nr. 510,1863 í skjölum
frá sýslumannsemb. N.-Múlas. í Þjóð-
skjalasafninu).
Seyðfirðingar tóku við skipinu þetta vor
eða sumar (1862) og hófu útgerðina. I
ágúst var sagt, að það væri búið að fá 70
tunnur lifrar, sem svarar á að gizka til
einnar veiðiferðar, og auk þess hefði það
flutt í land nokkuð af hákarli (smb. Norð-
anfara fyrra sumarið (1863), að það hefði
fengið „yfrið góðan afla“. En í aprílmán-
uði 1865 fórst það með allri áhöfn, í fyrstu
veiðiferðinni það ár, eins og segir í sög-
unni1)
En þrátt fyrir það, þó að útgerð þessi
yrði svona skammvinn, voru samt kaupin
á skipinu og útgerð þess meðal merkis-
atburða í sambandi við upphaf þilskipaút-
gerðar á Austurlandi og meiri háttar sjó-
mennsku meðal Austfirðinga. Þetta var að
vísu ekki fyrsta þilskipið, sem Austfirðing-
ar eignuðust að einhverjum hluta, en oft-
ast í félagi við hinar útlendu verzlanir þar
og kaupmenn, en Karen & Line var að öllu
leyti í eigu innlendra manna. Þar að auki
stórt og mikið skip miðað við þessa tíma.
Og verði saga sjávarútvegsins á Austur-
landi einhvern tíma tekin til fræðilegrar
rannsóknar með fyllstu samvizkusemi og
síðan skráð, þá verður þátturinn, sem Seyð-
firðingarnir eiga í henni með þessu skipi
og útgerð þess, betur og nákvæmar sagð-
ur en hér hefur verið hægt að gera.
í sögunni er aðeins getið um einn mann
af skipshöfninni, sem var á Karen & Line,
þegar hún fórst, skipstjórann, Jón Jóns-
son, eins og áður er sagt. En auk hans eru
öruggar heimildir í kirkjubókum og víðar
um fjóra menn aðra, sem fórust með skip-
inu. Áttu þrír þeirra heima í Hálskirkju-
sókn og er því getið í prestsþjónustubók
þaðan meðal dáinna þetta ár (1865).
1) Sbr. þilskipaskýrslu N.-Múlas. 1865 „... for-
gaaet med Mand og Mus paa sin förste Rejse i
Foraaret."
Skipstjórinn er fyrst nefndur frá Sjo-
lyst (Djúpavogi), 36 ára (réttara 34);
Annar: Sigurður Jónasson, bóndi ±r
Hálsi, 30 ára. Þriðji: Steindór Erlends-
son, vinnum. frá Hlíðarhúsi (Djúpavogi)>
19 ára. Um dánarorsökina segir, að a -
mennt væri álitið, að þessir menn heí
drukknað af „þiljubátnum Karentlnnj
snemma í apríl þessa árs.“ Þar að au
hefur presturinn (séra Þórarinn Erlend
son) skrifað utan máls aðra nákvæmari a
hugasemd um fráfall mannanna svola
andi: _ ,
„Þiljubátur þessi hefur ekki uppspuiz
og er því álitið, að hann hafi eyðilagzt a
sjóróti með mönnum, sem á honum voru.
Menn eru nú í desembermánuði (18° '
úrskulavonar um, að bátur þessi mulU
uppspyrjast, halda, að hann hafi eyðilag2
með mönnum snemma í aprílmánuði.
bát þennan áttu menn á Seyðisfirði- ^11
eða fjórir menn aðrir voru ogso á þessu
hákarlabát frá öðrum sveitum." ,
Réttar upplýsingar, varla þarf að eía
um það, en óneitanlega fremur undarles‘
að orði komizt.
Þá er og meðal dáinna í prestþjónus u^
bók Berufjarðarsóknar þetta sama ái
þessa leið:
„Einhvern tima í maímánuði drukkua
af hákarlaskipinu Karolínu Bjarni Jolia,_
son, 27 ára, giftur maður frá KrossahJ
leigu.“ Og í kirkjubók frá Skorrastað
Norðfirði: „Apr. Stefán Eyjólfsson, 21 a1^
vinnum., Parti í Sandvík. Drukknaði á
karlajagt, hefur ei fundizt, legkaup fe
burt.“ gg,
Þrátt fyrir ónákvæmnina í báðum Pe
um síðarnefndu kirkjubókum, þá eru v
að hér er átt við sama skipsskaðann.
Fra-
falls þeirra allra fimm er líka getið 1 s
um sýslumannsembættis S.-Múlas., sV° .
ekki er um að villast, og auk þess er sý
legt af sömu heimild, að fleiri menn^e^ta
ekki verið á skipinu úr þeirri sýslu. P ^
er hins vegar ótrúlega fámenn skipsh° ^
skipi af þessari stærð við hákarlaveiðar^
samkv. umsögn séra Þórarins E1 e! -x\
sonar voru þeir alls sex eða sjö, en .
menn en þessa er mér ekki kunnug .j
í sömu skjölum í skýrslu sýslumanns
- aP1®
96
HEIMILISBL