Heimilisblaðið - 01.12.1961, Blaðsíða 4
Fundum okkar bar saman í ferðalanga-
gististað eða svo nefndu farfuglahreiðri,
sem Lovina heitir og Pandji Tisna hafði
sjálfur komið upp á Javahafsströndinni á
Bali. — Hann brosti, þegar hann heyrði
spurningu mína.
„Þér hafið komizt að því, að Bali er
ekki einungis staður, heldur og sálar-
ástand,“ svaraði hann. „Hingað kemur nú
orðið margt ferðamanna til eins dags dval-
ar eða svo. Þeir fara í skyndi um eyjuna
þvera og endilanga, kaupa sér minjagripi,
skálma gegn um musterin, koma snöggv-
ast á skemmtanir okkar og líta á dansana
og smella af ótal myndum. Svo segjast
þeir hafa komið til Bali, en með þessu
móti verða þeir engu nær um það en
áður, hvað Bali er í raun og veru. Það er
ekki til neins að taka til að hlaupa og ætla
sér að elta Bali uppi til að handsama
hana. Enginn fær neina hlutdeild í gæð-
um hennar með því móti, fremur en öðru,
sem gott er í þessu lífi.“
„En hvernig þá?“ spurði ég. „Hvernig
getum við þá tileinkað okkur anda Bali?“
„Menn verða að gefa sér tóm til þess,“
svaraði hann. „Opna hug sinn og hjarta
fyrir Bali og leyfa henni inngöngu."
Þessi hógværu orð minntu mig á þau al-
gildu sannindi, sem við gleymum þó allt
of oft, að öll mikilvægustu verðmæti lífs-
ins fást sjaldan eða aldrei með því að
sækjast eftir þeim með offorsi. Ef við
verðum þeirra aðnjótandi, koma þau af
sjálfu sér, eins og ágóðahluti eða aukaarð-
ur af þeirri viðleitni okkar að vera góðs
makleg.
Það var um kvöld. Við sátum niðri við
sjóinn og horfðum á öldurnar. Það lýsti
af þeim, eins og af maurildum, er þær féllu
upp að ströndinni og skvettu smágusum
af tindrandi glitdropum upp fyrir flæðar-
málið. Loftið var mettað af blómailmi og
ómar af tónum bárust til okkar langt að.
Við töluðum um öll þau ókjör af tíma og
orku, sem færu til einskis hér í heimin-
um í kapphlaupi mannanna við það að öðl-
ast hamingju og lífsgleði, þessi æðstu og
mestu lífsins hnoss, sem allir þrá, en eng-
inn fær notið nema þeir hafi skilyrði til
þess hið innra með sjálfum sér.
Pandji Tisna sagði:
„Hafa mennirnir nokkurn tíma öðlazt
hamingjuna með því að leggja hana í ein-
elti? ... Hér á Bali vitum við, að svo er
ekki, því að hamingjan er eins og skugg-
inn, hann fylgir okkur af sjálfu sér, þegar
sól er uppi, en við getum ekki tekið hann
með höndunum og haldið honum kyrrum.
... Hamingjan kemur innan að frá mönn-
um sjálfum.
Mér kom í hug, að ég hefði einhvern
tíma lesið fréttagrein þess efnis, að árið
1955 hefði blýhylki verið múrað inn í vegg
nýbyggingar einnar, eftir að lögð hefðu
verið í það skrifleg svör nokkurra frægra
manna við þeirri spurningu, hvernig þeir
álitu að lífið hér á jörðinni mundi verða
eftir 20 ár. Einn þeirra svaraði á þessa
leið:
„Árið 1975 munu mennirnir, enn sem
fyrr, vera stöðugt í leit að lífshamingju,
sem einnig, þegar sá tími kemur, mun
hvergi verða að finna annars staðar en
innra með þeim sjálfum.“
Pandji Tisna hlustaði með athygli og
kinnkaði kolli til samþykkis.
„Það er mikið rétt,“ sagði hann, „og
svo mun einnig verða 2975 og 4975.“
Ungir elskendur, Balipiltur og Bali-
stúlka, gengu fram hjá okkur rétt í þessu.
Þau leiddust, hugfangin hvort af öðru og
vissu varla í þennan heim eða annan.
Neríublómi var stungið niður í fagurlit-
an túrbaninn á höfði pilsins. Stúlkan var
í sarong (indverskur kvenbúningur), hár
hennar sítt og blásvart að lit, bærðist í
golunni, og dökk og vökul augu hennar
hvíldu stöðugt á andliti unga mannsins.
Pandji Tisna hvíslaði:
„Gildir ekki líka það sama um ástina?
Margsinnis hef ég sagt við unga fólkið
okkar: Hver og einn, sem leitar ástarinn-
ar aðeins fyrir sjálfan sig, mun aldrei
finna hana. Sá, sem þráir að njóta ástar,
verður fyrst og fremst að gera sitt til, að
hann sé þess virði að vera elskaður. Þa
kemur ástin líka af sjálfu sér og ykkur
mun veitast það góða hlutskipti að fá not-
ið hennar.“
Pandji Tisna var mikið Ijúfmenni og
vitur maður. Hann minntist á fleiri verð-
mæti mannlífsins, sem hverfa frá okkur,
ef við leitum þeirra með röngum hætti eða
224
HEIMILISBLAÐIÐ