Heimir - 01.05.1910, Blaðsíða 4

196
H E 1 M I R
Þá viðburði að fyrirlíta !
því hitt er sér, A heimskra þingum
að “húrra” fyrir ávinningum.
Iin fólska var að fyrirmuna
þein: fákeyping í guðskistuna.
26-2-10 Stiphan G. Stephanson
Upphaf og þroskun únítaratrúarinnar í
kristnu kyrkjunni
(Framhald)
Þrenningarkenning Aþanasíusar og áhangenda hans ruddi
sér smám saman til rúiíis í löndunum við Miðjarðarhaiið og
þrengdi skoðunum þeim, sem við Aríus voru kendar, norður á
bóginn til þjóðanna, sem voru farnar að færa sig nær og herja á
rómverska ríkið. Seint á fjóröu öldinni var uppi .maður, sem
hafði afar mikil áhrif á guðfræði orþódoxu kyrkjunnar, er vör-
uöu niður eftir miðöldunum og eru ennþá við lýði í kaþólsku
kyrkjunni ; maður þessi var Ágústínus. Árið 387 snérist hann
til kristinnar trúar og geröist brátt einn af ákveðnustu formæl-
endum rétttrúnaðarins. I æsku hafði hann mentast í heimspeki
hinna svo nefndu Ný-platóninga, sem var þá aðalstefnan í
heimspeki á meðal mentaðra Rómverja. Á þann hátt hafði
hann komist í kynni við kenningar Platós og annara forngrískra
spekinga, eins og þær birtust í ný-platónsku heimspekinni.
Þessar skoðanir, sem hann fékk í æsku, komust inn í guðfræöi
hans eftir að hann varð kristinn. Guðshugmynd hans var í raun
og veru grísk eingyðishugmynd, en við hana bætti hann þrenn-
ingarkenningunni, án þess að geta nokkurn tíma, aö ýmsra áliti,
sameinað þessar tvær hugmyndir til fulls. En aðalkenning
Ágústínusar er kenningin um fall mannsins og guðlega náð.