Heimir - 01.09.1910, Page 7

H E I M I R
3
Katólska kyrkjan helir gert sér inikiö far um aö láta sem
mest bera á fylgi sínu i Ameríku á þassu þingi. Fylgi hennar
og styrkur stafar mest af innflutningi og er í raun og veru alls
engin útbreiösla. Þar sem kyrkjan erstööugt aö missa fótfestu
í þeim löndum, sem lengst hafa lotiö henni er lítil furöa þó hún
leggi áherzlu á fylgi sitt hérí Ameríku.
Á Englandi hefir myndast all-sterk hreyfing, sem hefir aö-
skilnaö ríkis og kvrkju fyrir markmiö. Enska ríkiskyrkjan, eöa
‘ The Established Church”, eins og hún er nefnd á Englandi,
hefir veriö viö lýöi í sinni núverandi mynd síöan á dögum siö-
bótarinnar. Fyrir þann tíina var katólska kyrkjan ríkiskyrkja
á Englandi eins og í öllum öörum löndum Noröurálfunnar, en
meö siöbótinni varö sú breyting á, á Englandi, aö konungurinn
svifti páfann öllutn yfirráöum og tók þiu í sínar hendur. Skoð-
anir siðbótarmannanna náöu nokkurri fótfestu, en siðir katólsku
kyrkjunnar héldust lítiö breyttir.
Klaustureignir voru geröar upptækar, en kyrkjan sjálf hélt
sínum eignuin, sem höföu veriö gefnar henni í katólskri tíö.
Eftir aö rnótmælenda ríkiskyrkja var stofnuö á Englandi var
reynt af fremsta megni aö neyöa alla til aö fylgja kenningum
hennarog siöuin. Þaö samt sein áöur tókst aldrei til hlítar;
katólskan hvarf aldrei, og aörir mótmælenda trúfiokkar risu upp,
hver meö sinni sérkenningu. Þó algert trúfrelsi hafi átt sér staö
all-lengi á Englandi hefir ríkiskyrkjan þau forréttindi fram yfir
aörar kyrkjur, aö vera ríkinu nátengd, á þrnn hátt, aö biskup-
arnir eiga sæti f lávarðadei'd þingsins, konungurinn og The Lord
Chancellor verða aö tilheyra henni, ennfremur eru mál kyrkju-
nnar dæmd fyrir sérstökum kyrkjudómstólum. I raun réttri er
kyrkjunni ekki lagt til neitt fé úr ríkissjóöi.
Félag hefir mvndast meö fjármálaráöherrann Mr. Lloyd
George í broddi fylkingar, sem berst fyrir algjöröum aöskilnaöi
ríkisins og kyrkjunnar. Félag þetta vill aö kyrkjan sý'sli ekkert
um stjórnmál landsins á nokkurn hátt og aö kyrkjueignirnar
séu lagöar undir iíkiö. Þaö heldur fram aö mest allar eignir