Heimir - 01.09.1910, Blaðsíða 20

i6
HEIMIR
framleiðsluöfl jaröarinnar, seui alt líf oj; framför mannanna
byggist á. Afleiöingin verður því að þessara uðfélagsheildir
verða óeðlileg æxli á þjóðarlíkatnanum, sem draga til sín efni
þau, sem hinir eðlilegu hlutar hans þyrftu að notasértil viðhalds,
og til þess að geta unnið tneð heilbrigöu afli. Það verður því í
réttum hlutföllum hvað við annað, að þvt tneira sem æxlin vaxa. *
því meiri rýrnun kemur í hina eðlilegu heildarparta. En af því að
þessi auðsafns æxli lifa og þroskast ekki lengur, en meöan þau geta
dregið til sín iífsvökva frá hinum eðiilegu heildarpörturn, þá
hljóta þau einnig að visna upp og hverfa úr sinni mynd. Þetta
eigingjarna mannlega afl, verður því afl eyðileggingarinnar, þið
eyðileggur sjálft sig um leiö og heildtirhlutarnir, setn það lifði af,
eyðilögðust.
Næst vil ég þá athuga hvaða áhrif þetta eigingjarna af',
þessi þjóðfélags æxli, hefur á manngildi einstaklinganna í báðutn
flokkum. Ég vil þá fyrst taka það frain, að það getur enginn
maður sýnt hæfilegleika sína í sannri mynd í þjóðlífinu, nema
hann sé frjáls, og hafi þá stöðu. sem hans sérstöku hæfilegleikar
koma að notum, og eru viðurkendir í ; því þá ræktar hann þá af
öllum kröftum, þá styður hann aðra og aðrir styðja hann, og þá
getur kærleiksaflið unnið. Og að þetta sé eðlislögmál náttúr-
unnar sannast með því að mennirnir eru rnisjafnlega bygðir, og
þar afleiðandi hafa mismunandi hæfilegleika. Einn erhneigður
fyrir þennan starfa,og annar fyrir hinn, og svona mætti lelja upp
háar tölur. Þetta sannar sömuleiðis, að mennirnir eru allir
sameiginleg lífsheild, ]>ar sem h\er og einn á aö gjöra sinnskerf »
til að fullkomna, Til þess að maður geti kallast frjáls, verður
hann að hafa rétt til að afla sér lífsviðurhalds úr framleiðslu
öflum náttúrunnar. En þegar afl eigingirninnar er búið að ná m
völdunum, er þetta frelsi horfið, eins og áður er sagt. Maðurinn
skrælnar því smámsaman upp og manngildið hverfur, í fljótu
bragði skoðað, mundi mega ætia, að inanngildi þeirra, sem mynda
þann flokkinn,sem valdið hefur, frelsið, auðinn og allar líkamlegar
nægtir, mundi stækka og þroskast í sömu hlutföllum sem það
rýrnar hjá þeim undirokuðu. En við nánari aðgæzlu komustum
við að gagnstæðri niðurstöðu, og orsökin til þess er, að þessir