Heimir - 01.10.1910, Blaðsíða 6
3°
HEIMIR
þessari rannsókn, veröur hreinsun og endurnýjun, á trúarbragöa
kerfinu, svo það veröi samrýmarilegt viö þá þekkingu, sem meun
hafa náö á náttúrunni og öfium hennar. Og þetta er stórt spor
í rétta átt á menningar brautinni, sem eflaust þroskar mann-
gildiö. Því þessi nýja stefna gengur undir frelsismerki kærleik-
ans, setn er hiö sameiginlega andlega lífsafi ailra manna. Ég
ætla ekki aö lengja þetta erindi mitt meö því aö ræöa um hin
sérstöku atriöi í trúarbragða kerfinu. Meö því líka aö ég gjöri
þá kröfu til allra hugsandi manna, að þeir sjái hver atriöin í
þeim geti samrýmst viö heilbrigða skynsemi, og hver atriöin
muni hafa sannleiksgildi. Þaö sem ég vil segja í þessu efni, er
í stuttu máli þetta: Hver sú kenning, setn ekki er sönn, hlýtur
aö veröa að engu þegar sahnleikurinn fæst, og menn geta ekki
skoðaö ósannað þekkingarsáfn áreiöanlegan hluta, í þekkingar-
heildinni. Og allra síst ættu inenn aö hafa ósannaðan trúar-
grundvöll, til aö byggja á þekkingarheildina, því þá getur öll
heildin hruniö þegar mest ríöur á aö hún haldist saman.
Þaö eru nú þegar sönnuö óteljandi þekkingar atriöi í mörg-
um vísindagreinum heimsmenningarinnar, sem allir geta lagt
inn í þekkingar sjóö sinn. Og þaö, sem hugnæmast er fyrir
alla kristna menn, þá stendur aðalkjarni kenningar Krists,
kærleiks samband mannanna, óhaggaö fyrir Ijósi vísindanna, þaö
er því óhætt aö kalla þaö algildan sannleik, og hafa þaö fyrir
gröndvöll hins sanna manngildis.
Kyrkjan hefur eins og kunnugt er, haldiö því fram, aö menn
ættu að sýna hver öörum kærleika, af því einn af eiginieikum
guðs væri kærleikur, en hún hefur ekki sýnt hvað þessi kærleikur
er, eöa hinar eölilegu orsakir til þess aö menn eiga aö stjórnast
af kærleika. Þess vegna verður ekki þessi kærleiks kenning
kyrkjunnar aö fullum notum íyrir manngildið. Kærleikurinn
veröur ekki fenginn meö persónuleguin samningi t. d. Ef þú
gjörir þetta þá skal ég gjöra hitt. Það er enginn milliliður milli
inannsins og kærleikans. Af því að kærleikurinn er ótæmandi
alheims afl, sem rennur gegnum alla tilveruna, frá hinni alfull-
komnu alheimssál guðs, og af þvf að maðurinn er frjáls
persónu'.eg heild, þá er þaö á hans valdi, að fullkómna og göfga