Heimir - 01.11.1910, Side 5
53
H E I M I R
þí örlítil hreyfing á mannfjöldan, allir tóku ofan, lutu höföum,
og diúft og þungt gráthljóð sté upp frá mannþyipingunni.
Einhver hrópaöi: “hjarta hans hefir sprungið af hatis ótak-
inörkuöu ást til mannkynsins. ” Þessi og þvílík orö heyrðust
fram og aftur í hópi grátandi rússneska mannfjöldans, er þarna
var staddur.
Þannig lauk þá æfi hans, og var þaö ekki ótilhlýðilegur né
ósamboöiti endir þeirri löngu og veglegu æfi er variö var í þarfir
allsherjar mannréttinda og mannúöar og til varnar þeim fávísu,
snauöu og þeitn lægra settu í mannfélaginu.
Síöar um daginn streymdi aö húsinu fjöldi alþýöumanna.
Engum var bannaö aö sjá líkiö og var straumurinn óslitin fram
hjá líkbeönum allan daginn, þar á meðal fjöldi skólabarna. Aö
innan var húsiö tjaldaö grenisveigum. Vinir hans skutu strax
satnan nokkru fé tii þess aö kaupa húsiö, svo þaö skyldi veröa
varðveitt sem þjóöareign. Samdægurs gaf lögreglustjórnin í
Moskva út þá skipan, aö leikhúseigendum sé ekki heimiltaö loka
leikhúsunum í tilefni af því aö Tolstoy væri dáinn. En skipan
sú kom aö litlu haldi, því leikendurnii afsögöu aö koma fram.
Aftur hlýddu prestar ríkiskyrkjunnar, skipunum kyrkjuráösins
urn að syngja honutn engar messur í kyrkjutn landsins, eins og
siður er til viö fráfall merkismanna þjóðarinnar.
Jaröarför Tolstoys fór fram þriðjudaginn 22 nóv. og sam-
kvæmt ósk hans var hann jarðsettur undir stóru eikartré á hól
nokkrum fratnan viö greifa setriö. Þar haföi hann leikið sér sem
barn. I erföaskrá sinni gaf hann elstu dóttur sinni.er fylgt haföi
honum og skoðunum hans í öllu, handrit af öllu, er hann hefir
skriíað. Jaröarfarar athöfnin var mjög óbrotin. Hann var
grafinn án yfirsöngva Rússnesku kyrkjunnar og í hennar banni,
En hátt á annaö þúsund háskóla nemenda og læröra manna stóöu
yfir moldum hans, auk óteljandi fjölda annara manna af tignum
og altnúga ættum.
Nú þótt kyrkjunni auönaöist aö haldabanni sínu yfir Tolstoy
níu síðustu ár æfi hans, á hún samt eftir aö leyta friöar og sáttar
sárrar af því leiöi. Öruggari trúvitring, djúpsærri speking, hug-
heilli mannvin, sannari fylgjanda alls þess göfugasta í kristin-