Heimir - 01.11.1910, Side 14

62
H E I M-1 R
í ýmsum löndum, eöa minnst á alla mennina, sem eru aö hjálpa
til aö skapa einn merkilegasta þáttinn í trúar- og menningar-
sögu mannkynsins. Eg verö aö gjöra mig ánægöan meö aö
benda á sum aöal atriöin og suma af aðal mönnunum, sem mest
koma viö þessa s;'gu. Ef ég get gjört það á þann hátt að þér
sem til mín heyrið getið betur fylgst meö framhaldi sögunnar
en ella, væri þessum tíma ekki eitt meö öllu til ónýtis.
En til þess aó skilja hin meir og minnna sundurlausu atriöi, er
ég verö aö velja úr til fráskýringar hcr, er nauðsynlegt fyrst aö
gjöra sér nokkra liugmynd am ástandjö innan kyrkjunnar, sem
hefir valdiö þessum uinbrotum. Tiidrögin veröa auövitaö í raun
og veru rakin langt aftur í tímann, en ég verð aö gefa hugmynd
um hiö núverandi ástand í fáum dráttum. Til þess að gjöra þaö
veit ég ekkert betra ráð en að segja yður sögu :
LEO TAXIL
Áriö 1897 var niöurlægingar ár fyrir mentaöa og vitiborna
kaþólska menn. Þaö var á annan dagpáska (19. apríl) þaö ár, aö
LeoTaxil (réttu nafni Gabriel Jogaad) skýröi frá því frainmi fyrir
300 manns—mest prestum og prelátum kyrkjunnar—hvernig
hann heföi haft þá aö leiksoppi í samfleytf tólf ár. En ég verö
að segja ágrip sögu þessarar eins og hún gjöröist: Áriö 1717
var frímúrara félagiö fyrst stofnaö í Lundúnum á Englandi.
Það samanstóö af mönnum, sem höföu fengiö ótrú á kreddum
og trúardeilum ensku og skozku kyrknanna. Áriö 1740 voru
115 stúkur í Lundúnaborg einni. 1725 var stúka mynduö í París,
1733 í Flórenz. Þar mætti félagiö strax óvináttu frá páfanum,
Clemens XII. Hann talaöi á móti því í páfabréfi, 1738.
Það var einnig fordæmt af Ifenedikt XIV, 1750, og öðrum
niöur til Píusar IX, 1865 og Leós XIII, 1884. Áhrif þess
voru orðin aukin af vinum páfans, sem héldu því fram, aö frí-
múrarar væru aö undirbúa alheims samsæri til að kollvarpa
bæöi ríki ogkyrkju. Sannleikurinn er, aö í Englandi og Amer-
íku hafa þeir ekki haft neitt annaö markmiö en félagslíf sín á
inilli, og aöeins í kaþólskum löndum hafa þeir verið uppreisnar-
afl, er unniö hefir aö því, aö slíta bandiö milli ríkis og kyrkju-
í Belgíu, Frakklandi, Portúgal og Spáni hafa þeir veriö riönir