Heimir - 01.12.1910, Blaðsíða 10

82
H E I M I R
LEO TCLSTOY.
(Æfiágrip)
Leo Tolstoy fæddist 2° ágúst 1828 á greifasetrinu Yasnaya
Polyana—nafniö þýöir á íslenzku Fögrnvellir—skarnt frá bænum
Tula. Greifasetriö haföi gengiö í erföir frá einum af forfeðrum
ættarinnar, sem þáöi það aö gjöf af Katrínu drotningu. Faöir
Tolstoys haföi getiö sér talsveröan orðstýr í frakknesk-rússneska
stríðinu. Hann var fríöur maöur sýnum og gleðimaöur mikill
eins og flestir af stéttarbræörum hans, Tolstoy lýsir fööur sínurn
í bókinni Bernska og Æska, sem hann ritaöi 1852, á þá. leiö, aö
auðséð er, aö hann hefir ekki haft mikið ástríki á honum á
bernskuárum sínum, enda misti hann hann þegar hann var
aöeins tíu ára gamall. Hann segir meöal annars þetta um fööur
sinn: “þaö er mjög vafasamt, hvort hann haföi nokkrar siöferðis-
legar sannfæringar. ” Auðvitað þýöir þetta ekki að Tolstoy hafi
álitiö fööur sinn lakari mann en rússneska aöalsmenn yfirleitt,
en þaö sýnir, aö hann hefir ekki þózt sækja mikið af alvöru sinni
til hans. Um móður sína, aftur á móti, talar Tolstoy mjög hlý-
lega, og misti hann hana þó svo ungur, aö hann mundi mjög
óglögt eftir henni. Efalaust hefir hann, eins og mörg önrxur
mikilmenni, sótt meira til inóðurinnar en föðursins.
Eftir dauða foreldra sinna var Tolstoy, ásarnt systkynum
sínum, undir umsjón ættingja. Öldruö frændkona haföi mikil
og góð áhrif á hann, og bar hann altaf mjög hlýtt hugarþel til
hennar. Tolstoy var settur til náms, og var hann undirbúhyi
undir háskólann af heimiliskennurum. Svo viröist sem mest ^f
kenslunni hafi verið honum næsta ógeðfelt*. Margar mótsett^r
tilfinningar geröu vart viö sig hjá honum strax í æsku. Segist
hann stundum hafa þjáð sig og kvaliö á alla vegu-; lokaö sig inni
í herbergi sínu og barið sig á balciö meö kaðli þar til hann grét
af sársauka. Þess á milli, segist hann, hafa legiö tímunum saman
hreyfingarlaus og lesiö skáldsögur og borðað sætindi, sem hann
keypti fyrir sinn síöasta eyrir. “Efasemdir geröu mig því nær
vitstola,” segir hann, “Þó ég væri aö hugsa um hversdagslegustu