Heimir - 01.08.1911, Blaðsíða 23

H E I M I R
287
Vilhjálmur í mylnunni.
Saga eftir Robert Louis Stevenson.
SLÉTTAN OG STJÖRNURNAR.
Framhald.
Fræöimennirnir segja okkur aö allar hættur farmannsins á
sjónum, allir flutningar ætíkvísla og þjóöflokka fram og aftur,
sem rugla fornsögu þjóöanna meö munnmcelum og hylja hana
með rykmekki, hafi ekki stafaö af neinni flóknari orsök en nægta-
og kröfu-lögmáli og eölishvöt til aö afla fæðu meö sem minstri
fyrirhöfn. Hverjum sem hugsar vandlega um þetta mun finn-
ast þessi útskýring hversdagsleg og leiöinleg. Þjóöirnar, sem
komu aö austan og noröan, þó þær vœru knúðar áfram af öör-
um að baki sér, voru laöaðar með undraáhrifum Suður- og
Vesturlandanna. Óiöstýr þeirra haföi borist til þeirra; nafn
Rómaborgar hljómaöi í eyrum þeirra; þeir voru ekki landaleit-
endur, heldur pílagrímar; þeir feröuðust þangaö sem þeir fundu
vín, gull og sólskin er. í hjörtum sínum þráðu þeir eitthvað ann-
að' hærra. Hin guðdótnlega þrá, hin gamla hvetjandi óró
mannkynsins, sem er orsök allra stórvirkja og mishepnaöra fyr-
irtækja, sem breiddi út vœngi Ikarusar og sendi Kolumbus út á
regindjúp Atlantshafsins, fyltt þessa hálf viltu þjóðflokka og gaf
þeim þrek á þessum hœttuferðum þeirra. Þaö er til gömul
munnmœlasaga, sem sýnir ntjög vel hugsunarhátt þeirra. Dá-
lítill hópur mætti mjög gömlum manni meö járnskó á fótum.
Hann spuröi þá, hvert þeir ætluöu; og þeir svöruöu allir meö
einum rómi: “til Rómaborgar’’. Hann horföi á þá alvarlegur.
“Ég hefi leitað borgarinnar lengi og víða’’, sagöi hann. “Þrem-
ur járnskóm hefi ég slitið á þessu feröalagi og nú eru þeir fjórðu
farnir aö þynnast undir iljum mér, og enn þá hefi ég ekki fund-
iö þessa borg’’. Og hann snéri frá þeim, fór leiöar sinnar og
skildi þá eftir undran'di.