Iðunn : nýr flokkur - 01.01.1925, Blaðsíða 23
IÐUNN
Hermann jónasson.
17
tíma, William James, um nauðsyn samskonar skyldu,
sem þessi íslenski búandmaður lagði til. Eru rck hans
hin merkilegustu. Þá er herskylda hverfur, segir hann,
verður að finna siðferðilegt samgildi hennar, því að hún
elur dygðir, er aldrei má án vera, t. d. hugrekki, harð-
fengi og sómatilfinning. í stað útboðs í stríð þjóða í
milli yrði að koma útboð æskulýðs til hers þess, er
stefnt er mót náttúrunni.
Þótt hin verstu álög og örlög að mestu kiptu Her-
manni ungum frá þjóðþörfu starfi, var hann einn þeirra,
sem orti og ruddi menningarmörkina. Þegnskylda hans
var uppdráttur að nýju skipulagi, sem sennilega verður
ekki fullskapað nje framkvæmt, fyrr en bein hans eru
löngu fúin í Víkurgarði. Þá snýst í aðdáun kuldaglott
og óspakra spott, sem fyrst mæddi á honum fyrir til-
lögu hans, og löngum eru fyrstu þakkirnar fyrir hverja
nýja og göfuga hugmynd. Utgáfu »Búnaðarrits« hans
verður — á einhvern hátt — haldið áfram eins lengi
og landbúnaður verður stundaður á Islandi. Hermann
hefir drengilega unnið að því, að með þekkingu verði
búið á landi hjer. Framtíð íslensks landbúnaðar fer eftir
árangri slíkrar viðleitni og vinnu. Hermann ]ónasson
hefir hlúð að rótunum, er þjóðþroski vor og gengi á
marga vegu rennur af.
III.
Hermann jónasson var, á ýmsa lund, öðrum mönn-
um ólíkur. Honum var margt gefið. Hann var nokkurs
konar ófreskisgáfu gæddur. Það var eins og hann hefði
annaðhvort fleiri skynfæri eða næmari skynfæri en aðrir
menn. Hann varð, sökum slíks, margs vísari. Hann virð-
ist verið hafa furðulega berdreyminn eða orðið undar-
lega margs var í svefni eða svefnmóki. Sumthvað virðist
Iöunn IX. 2