Iðunn : nýr flokkur - 01.07.1934, Blaðsíða 119

IÐUNN
Bækur.
277
pokann. Og hann fer út að taðtóttinni, legst þar á hnén og
tekur flögurnar varlega.
»Þetta var hennar siðasta verk; á hverri einustu flögu
leyndust ósýnileg fingraför hennar, hér höfðu hendur hennar
tekið á, þessar hendur, sem höfðu helgað honum livert ein-
asta viðvik.
Tár hans, lieit og þung, féllu niður á taðið.
Þannig voru hans erfiljóð, þannig var iðrun lians og sorg«.
Þetta er djúpur skilningur á hinum veila manni, og mynd-
in er skýr og sársaukafull. — Lýsingin á sambandi Hauks og
móður hans er frábærlega góð og sönn.
Haukur byggir nú hús á grænum hóli og vill prýða alt fyr-
ir konu sína, en lendir i skuldabasli. Og »Grímur gamli fer
nreð alt sitt« af heimilinu til þess að hjálpa dóttur sinni í
næstu sveit og flýr basl Hauks. —
En spor Gríms frá Bjargi eru þung, — þar hefir hann unn-
ið i 40 ár. Og þegar hann kveður son sinn, sonardóttur og
tengdadóttur, »glitruðu dálitlir daggardropar á þessu mann-
lega sinustrái, þegar það var að kveðja það græna gras, sem
út frá því hafði vaxið, og þann jarðveg, sem það sjálft var
sprottið upp úr endur fyrir löngu. Þvi fanst eins og jörðin
skylfi, eins og bjargið væri að klofna---------«.
Og Grímur fer. — En smalahundurinn eltir. Og hvað sér
hundurinn, þegar hann nær Grimi: Eyðilega brekku, bítandi
hryssu, grátandi gamlan mann á grúfu, — »hver gat áttað
sig á öllum þeim hrærigraut ólikra fyrirbrigða, sem mynduðu
hin leyndardómsfullu tengsl tilverunnar«.
Þessi kafli er einnig ritaður af næmum skilningi og ágæt-
um tökum á efninu.
Eftir jietta koma snurður á heimilislífið. Konan hans kennir
í brjósti um einkavininn, Arnór á Barði, og fellur fyrir honum.
Og afbrýðisemin kemur inn í líf Hauks. í fyrstu er það
grunur, sem víkur burtu fyrir ýmsum fallegum atburðum, en
siðar hellir hún sér yfir lif hans með eitri sinu og ofurþungu
hatri.
Haukur verður kaldur og þur við Arnór, en við konu sína
heitur, ofsafenginn, stundum barnalegur. Hjónin hrekjast milli
andstæðanna i sjálfum sér, leita að skilningi, leita að þvi
gamla, góða, elskulega, en finna það ekki framar, — grátur-
inn er svölun, en ekki læknir eða meinabót. Haukur yfirheyrir