Kirkjuritið - 01.12.1935, Side 23
Kirkjuritiö.
ÆSKUMINNINGAR
UM SÖNG OG SÖNGMENN.
í ungdæmi mínu var engin skemtun liöfð í eins mikl-
um hávegum sem söngur. Hann lifði á vörum fólksins og
var iðkaður daglega i heimaliúsum, einkum á vetrum,
bæði við liúslestra, sálmasöngurinn, og kvæðalög i rökkr-
um, áður en kvöldvaka byrjaði. Fyrir þessa miklu rækt,
sem lögð var við sönginn, varð fólkið ófeimið og fram-
yfir allar vonir smekkvíst á það að byrja lög á hæfileg-
um tónum. Allur söngur lærðist þá aðeins eftir eyra, eins
og móðurmálið, án þess að fólkið gæti notið leiðbeiningar
í þeim efnum af þeim mönnum, sem nokkurn lærdóm
höfðu hlotið i þeirri ment, hvað þá að við nokkurt hljóð-
færi væri að styðjast. Auðvitað var þá sem nú mikill
munur manna á skilningi og smekkvísi og þá ekki síður
hinni meðfæddu raddfegurð. En hin daglega æfing gerði
fólkið öruggara og lagvissara en ella, þótt oft vildi út af
bera. Það þótti aldrei hæfa að láta þá menn syngja með,
sem voru hjáróma og ekki komust undir, eins og það var
orðað. Þó átti það sér stað, að meðal kórbænda voru
sumir hræðilega hjáróma og það svo, að rödd þeirra
heyrðist helzt vera undir kirkjugólfinu. Gátu slíkir menn
eyðilagt unað þann og andakt, sem góður kirkjusöngur
hinna eldri manna hafði i för með sér, þótt lítt væru
lærðir i þeim efnum.
Ég heyrði það orðtak í æsku, að söngurinn væri fögur
list, niögur. Var þar átt við, að hann gæfi ekki peninga
í aðra hönd. Þess voru þá lieldur ekki nokkur dæmi, að
forsöngvarar í sveitakirkjum væru launaðir fyrir það
27