Kirkjuritið - 01.12.1935, Page 24

418
Kristleifur Þorsteinsson:
Kirkjuritið.
slarf, þótt þeir mættu stundvíslega á kirkjustaðl alla
messudaga og stýrðu þar söng. Þá kom engum það til
hugar að krefjast launa f}TÍr söngrödd sína. Menn létu
sér vel lynda heiður þann, sem því var samfara að geta
slýrt söng í kirkju og við önnur hátíðleg tækifæri. Slíkir
menn nutu líka góðs af söngrödd sinni á þann hátt, að
þeim voru allar veizlur vísar innan sinna sókna. Á þess-
um árum var það kirkjusöngurinn (Grallaralögin), sem
aldraða fólkið liafði mestar mætur á. Ivviðu margir eldri
jnenn og söngvinir fyrir þeim tímum, þegar Grallara-
lögin yrðu að rýma fyrir öðrum nýrri. Unga fólkið trúði
þvi, að aldraða fólkið væri of fast við fornar venjur og
þráði nýbreytnina.
Móðir mín var söngelsk og unni gömlu lögunum hug-
ástum. Hún gat aldrei gleymt þeim unaði, sem hún í æsku
hafði af messum og kirkjusöng í Reykliolti, en þá voru
margir ágætir söngmenn þar í sókn. Voru þeir bræður,
Jón í Deildartungu, faðir hennar, og Þorvaldur á Stóra-
Kroppi, orðlagðir söngmenn og sömuleiðis Sigurður
Bjarnason á Hömrum, sem þá var ungur maður. Hún
stóð í þeirri meiningu, að þar liefði sönglistin náð liá-
inarki, þegar kirkjan fyltist þessum fögru röddum. Þann-
ig gátu ólærðir söngmenn hinna eldri tíma hrifið þá, sem
eklci þektu annað betra. Þá voru henni prestsverk séra
Þorsteins Helgasonar ekki síður minnileg, sem hún dáði
mjög. Álti hún sínar fegurstu æskuminningar frá mess-
unum í Reykholtskirkju á þeim árum.
Það var ekki sársaukalaust fyrir söngelska lcirkjuvini,
þegar Grallaralögin voru að þurkast út, en í þeirra stað
koniu ný lög, sem ýmsir voru veikir á. Höllruðu sumir
á milli liinna gömlu og nýju laga. Varð söngurinn þá
óáheyrilegur í mesta máta. Það var tímabilið frá 1870—
1880, sem kirkjusöngurinn komst hér á hina mestu ring-
ulreið, og æði bágborinn var hann víða eftir það, þótt
úr því hættist á sumum stöðum.
Eftir því sem kirkjusöngnum hnignaði, fóru kvæða-