Kirkjuritið - 01.12.1935, Page 34
428
Ásmundur Guðmundsson:
Kirkjuritið.
jafnt og þétt, taldist svo til, að þátttakendur hefðu alls orðið um
20000 þessa daga.
En hvað hafði nú hreyfingunni orðið ágengt — annað en
það að komast í háinæli? Hún náði föstum tökum á mörgum
mönnum. Síðasti fundurinn i Odd-fellowhúsinu var ætlaðurþeim
eingöngu, sem vildu vera með i því að reyna að hafa áhrif á líf
annara manna til breytingar og bóta. Komu svo margir, að þeim
nægðu ekki önnur salakynni en stóri salurinn. Þá varð mól-
spyrnan gegn hreyfingunni einnig til þess að efla hana. Það var
boðað til andmælafundar, en þar var tekið svari heiinar svo
kröftuglega, að hún fór sigri hrósandi af hólmi. Næstu vikuna
dreifðu Oxfordmennirnir sér um borgina og töluðu í kirkjum,
safnaðarhúsum og á heimilum. Sumir fóru hurt, en aðrir komu
i staðinn, svo að alls munu hafa starfað um 500 útlendingar
þennan tima í Kaupmannahöfn, eða miklu fleiri en i Noregi.
Af þessum mönnum má nefna t. d. Streeter heimsfrægan háskóla-
kennara frá Oxford, Loudon Hamilton, einn af fyrstu brautryðj-
endurn hreyfingarinnar i Oxford, Roots biskup frá Kína, pró-
fessor Wood frá Harvard, prófessor Spoerri frá Sviss og Norð-
mennina Ramm og Fangen. Þeir töluðu allir einkum um það,
hvernig líf þeirra- hefði verið áður og hvernig það væri nú.
Það var oft tilbreytingalítið tal og iðulega ekki veigamikið, en
sumt var þó mjög átakanlegt og áhrifamikið, og að jafnaði var
það eitthvað, sem festi rælur i hugum áheyranda.
Fjöldanum lék forvini á að vila, hvaðan þeir fengju fé til að
kosta svo dýra dvöl. En það var í rauninni einfalt mál. Þeir,
sem áttu peninga, borguðu fyrir sig sjálfir og eitthvað líka fyrir
aðra, ef þeir gátu. Þeir hófu enga fjársöfnun, en fengu það, sem
þeir þörfnuðust. Vinir studdu starf þeirra.
Þeir leituðu margra, og margir leituðu þeirra. Einkaviðræður
þeirra komu mestu til vegar. Þeir luku störfum í Kaupmanna-
höfn að sinni um miðjan apríl, og lét þá Ramm ritstjóri svo um
mælt, að nú væru borgarbúar teknir að skilja, í hverju starfs-
aðferð Oxfordmanna væri fólgin. Það varðaði mestu um það,
sem allur flokkurinn ynni í heild sinni en ekki hver einstakur
um sig, því að þeir væru ekki aðeins einstaklingar, heldur einnig
meðlimir í samfélagi, bræður og samferðamenn, sem hefðu rifið
niður allar skorður sín á milli. Árangurinn af starfinu væri
þegar orðinn enn meiri en í Osló á sama tíma, og þeir myndu
ekki hverfa burt, Oxfordmenn, fyr en hreyfingin hefði fest
rætur í landinu.