Kirkjuritið - 01.10.1938, Blaðsíða 23
KirkjuritiS.
Kirkjan og dósentsmálið.
353
menn fari að ilinga slíka leið, til bjargar sjálfstæði
kirkjunnar. Merkiir og' greindur maður nprðanlands
drap á það við mig i vetur, að meðferð valdliafanna á
dócentsmálinu sýndi það berlega, að fullkomin losun
kirkjunnar úr höndum ríkisvaldsins væri eina leiðin til
þess, að trvggja framtíð nokkurs kristnilífs meðal þjóð-
arinnar. Sjálfur er þessi maður einlægur þjóðkirkju-
maður, og' kvaðst játa það, að skilnaður ríkis og kirkju
væri neyðarúrræði, en fyr greiddi hann honum atkvæði,
heldur en sjá rétt kirkjnnnar, sóma hennar og álit hor-
ið fyrir borð af óvinveittum valdhöfum. Nú er vitanlega
til í landinu talsverður flokkur manna, sem mundi fagna
því að losna við kirkjuna, af því að þeir telja hana ekk-
erl annað en fjárhagslegan bagga á ríkissjóði. En þó lal-
að hafi verið talsvert, sérstaklega á fyrri áriun, um
skilnað ríkis og kirkju, þá hefir verið furðanlega lítið
gert að því, að gera sér fyllilega grein fyrir, með hverj-
um hætti sá skilnaður gæti farið fram, sérstaklega að
því levti, hvernig hin fjárhagslegu atriði málsins yrðu
levst. Vitanlegt er það að vísu, að þeir sem eru skilnað-
arraenn vegna þess eins, að þeir vilja losna við kirkjuna,
og þann kostnað sem hún bakar þjóðinni, þeir luigsa
ekki til skilnaðarins á öðrnm grundvelli en þeim, að
kasta kirkjunni út á klakann, allslausri, en rikið hirti
að sjálfsögðu allar eignir hennar, sem henni að nafninu
til eru taldar. Ég seg'i með ráðnum liug „að nafninu til,“
því reynslan og skilningur sumra lögfræðinga virðist
benda til þess að þeir áliti, að þegar alt keninr til alls,
eigi kirkjan í raun og veru ekki neilt, heldur séu þær
eignir, sem henni ern taldar, sjóðir og jarðeignir, ekk-
ert annað en þjóðareignir. Verður ekki annað skilið af
Kirkjurétti E. A., þar senr hann ræðir þetla mál, en að
hann sé þeirrar skoðunar. Tekur hann sem dæmi, að ef
heill söfnnður segir sig úr þjóðkirkjunni, þá geti hann
ekki gert kröfu til eignar á kirkjuhúsinu, enda þótt hann
hefði bygt það sjálfur fyrir eigið fé og staðið allan fjár-