Kirkjuritið - 01.10.1938, Page 26

Friðrik J. Rafnar:
Október.
356
á nokkurn veí>'- Eða virðist mönnum, að meðferð dócents-
málsins beri þess vott, að þar hafi hagur kirkju og krist-
indóms fyrst af öllu verið borinn fyrir brjósti?
í janúarbefti Kirkjurilsins 1937 er erindi Dr. Árna
Árnasonar læknis um sjálfstæði íslenzku kirkjunnar.
Gerir böf. þar grein fvrir, livernig liann hugsar sér fram-
tíðarfyrirkomulag hennar. Bendir liann til þess, að vinna
verði að því, að þjóðkirkjan öðlisl í nánustu framtíð
sjálfsstjórn sinna eigin málefna, þannig, að bún liafi
hið rannvernlega veitingarvald kirkjulegra embætta, þó
kirkjumálaráðberra fari með það í orði kveðnu, þó
aðeins eftir tillögum ráðandi kirkjumanna. Um fjármál-
in vill hann kveða svo á, að ríkið stvðji kirkjuna með
ákveðnu árlegu fjárframlagi, sem kirkjan þó hafi vfir-
ráðarétl og útblntnn á.
Þessum góðu hugmyndum doktorsins liefir verið
minni gaumur gel'inn en skyldi. Og sýnir ekki dócents-
málið betur en alt annað, að að því blýtur að reka fvrir
kirkjunnar mönnum og velunnurum liemlar, að það
verður að fara að vinna að því af alefli, að kirkjan öðl-
ist sem fyrst slikt sjálfstæði og yfirráðarjett sinna eigin
mála. Ef litið er lil þeirra stjórnmálastefna, sem nú láta
hæst úli um heiminn, og farnar eru að tevgja angana
bingað til lands, verður ekki annað sjeð, en að pólitískt
einræði sé það, sem alt stefnir að. Og jafn kunnugt er
það, að í einræðislöndunum hefir einmitt kirkjan, ýmist
slrax eða fljótlega, orðið lyrir barði einræðisherranna.
Þar þarf ekki að líta nema til Rússlands, Þýzkalands
og Spánar.
I dócentsmálinu hefir verið beitt einræðí. Grimiar
suma, að undirrót þess sé meðal annars sú, að fá í eitt
skifti fyrir öll úr því skorið, bver hafi liinn eiginlega
yfirráðarétt hinnar íslenzku kirkju. Að vísu telja marg-
ir, að það sé Háskólinn, sem í þessu máli hefir orðið
harðast úti. En i raun rétlri er það kirkjan. Meðferð
þessa máls er öll á þá leið, að sýna og sanna, að valdið