Kirkjuritið - 01.01.1939, Blaðsíða 43

Kirkjuritið.
Þar sem hugsjónir deyja.
37
Þannig orti Matthías í lofkvæðinu alkunna og Stein-
grímur lók í sama streng:
„Ljósguð, þín dagsbrún af annari öld
skín á tinda“.
Og þessar hugsanir syngjast á ný inn í hugi og lijörtu
þjóðarinnar.
En dagsbrúnin, sem skein á tinda, var ennþá lítið farin
að hækka á lofti um síðastliðin aldamót. Þá dreymír þó
Hannes Hafstein stóra drauma um framtíð þjóðarinnar,
bvernig menningin muni koma til að vaxa i landi nýrra
skóga, eins og aldamótakvæði hans ber vott um. Og sjálf-
Uni tókst honum skömmu seinna að marka spor í frels-
isbaráttunni, er framkvæmdarvaldið var flutt inn í land-
'Ö og hann varð fyrstur allra innlendra manna ráðlierra.
En ennþá var liörð barátta fyrir höndum, þangað til full-
veldi vort var viðurkent, og oss var fenginn fullkominn
s.]alfsákvörðunarréttur um öll vor málefni.
III.
bað var loks 1918, sem draumurinn rætist til fulls. Þá,
•oeðan allur heimurinn var ennþá flakandi í sárum eftir
bina ægilegu heimsstyrjöld, og þegar bjartsýna menn
dreymdi um nýjan og hetri heim, þar sem ævarandi frið-
ur °g frelsi ríkti og hinar minstu þjóðir skyldu uppskera
1 ettlaetið, fékst loksins viðurkend vor langþráða krafa.
borra þeirra manna, sem nú lifa, er enn í fersku minni sú
fagnaðaralda, sem fór um landið, þegar þetta metnaðar-
ýg hamingjumál var unnið, þegar vér vorum loksins orð-
111 H'jáls úr ánauð aldánna og gátum farið að ákveða sjálf
Um örlög vor. Oss fanst þá sem nú væri nóttin liðin og
Mnorgunsins húmköldu tár“ að fullu þornuð. Framundan
Væri dagurinn skínandi bjartur. Og að sumu leyti hefir
þetta reynst svo. Aldrei hefir meiri fjörkippur orðið i ís-
lenzku þjóðlífi en síðastliðin tuttugu ár. Byltingin hefir
oíðið svo mikil og snögg, að þjóðlífið hefir gersamlega
mnskapast og brevtl um svip. Eðlishættir þjóðarinnar og