Kirkjuritið - 01.01.1939, Page 48

42
Benjamín Kristjánsson:
Kirkjuritið.
mest eyrum sínum frá lýðæsingamönnunum, sem liæst
æpa á torginu, og sem flestir eru með einhverja eigin-
hagsmuni sjálfs sín eða sinna skjólstæðinga á prjónun-
um, en leitast við að finna í stað þeirra víðsýna menn og
sanngjarna, góðviljaða vitsmunamenn, sem minna hirða
um að ganga undir jarðarmen einhverrar flokkskúgunar
en að fylgja með drengskap sannfæringu sinni, réttsýni
og samvizku í hverju einu.
Ef ekki verður snúið inn á þessa hraut; ef haldið verð-
ur áfram að eitra sálir og samvizkur landsins barna með
ofstækisfullri heimsku, hlutdrægni og ódrengskap múg-
menskunnar og flokkadráttanna, þá þarf ekki mikinn
spámenn til að sjá, að þetta fullveldi vort fær ekki lengi
staðist það hrynur af söniu ástæðum og lýðríkið forna.
í þessu sé ég hættuna steðja að oss nú á 20 ára afmæli
fullveldis vors. Það eru livorki skuldir vorar við útlönd
né örðugleikarnir i atvinnu eða verzlunarmálum, sem
ægilegustum skugga varpar vfir framtíð vora. Alt slíkt er
ég viss um, að þjóðin gæti leikandi vfirstigið, ef hún væri
einhuga og samheldin. En það er sundurlyndi vort og
hugsjónasvik, sem verða munu oss að falli, nema vér
sjáum að oss.
V.
Lausn úr hinni vtri áþján er mikils virði. Lausn úr fá-
lækt og volæði er góð. En þó er önnur áþján verri en
fátæktin og það er áþjánin undir heimskuna i óteljandi
myndum. Það er þrældómurinn undir valdagirnd ein-
stakra manna, ágirnd og múgmenska hverskonar. Hvað
gagnar oss að liengja utan á oss sjálfstæði, sem er nafn-
ið tómt, ef eigi fvlgir manndómur hugaris? Hvað er full-
veldi, ef vér kunnum ekki að stjórna sjálfum oss? Það
er frelsi dýrsins í skóginum, eymd fáráðlingsins. Sá er
meiri, sem kann að stjórna g'eði sínu en liinn, sem yfir-
vinnur borgir, sagði Salomon konungur. Þess vegna fær
sjálfstæði þess lands ekki lengi við lialdist, þar sem rang-