Kirkjuritið - 01.01.1939, Síða 49

KirkjuritiS.
Þar sem hugsjónir deyja.
43
læti, sérdrægni og liatur logar upp úr, eða þar sem fólkið
er sundurþykt og æst upp í andstæða flokka og stéttir.
Það er frumvísir ófarnaðarins, sem þannig er niður sáð.
Hví getum vér ekki lært af sögunni og séð sannleika
þessa forna spakmælis, að: Þar sem hugsjónir deyja, devr
þjóðin. Meðan unnið er með einlægni að hugsjónunum, er
unnið af óeigingirni. Einstaklingurinn fórnar sér með
gleði fvrir heildina, og hann uppsker lauu sín í því, að sjá
uienninguna vaxa og hamingju lifsins á jörðinni færast í
aukana. Þegar Itarist er af ofurkappi eigingirndarinnar,
verður baráttan hatursfull og öllum til angurs og óliam-
uigju. Maðurinn er þá þræll sinna eigin takmarkana, og
hann heldur áfram að vera þræll, hveruig sem hann berst
uin. Jafnvel þó að hann safni sér auði, snýst sá auður
honum til höls og ófarnaðar. Af hatrinu sprettur aldrei
annað en hatur og „brandur af brandi brennur, unz brunn-
iun er“. Þetta sýndi heimsstríðið síðasta, sem háð var um
auð og völd, en ekki uin frelsi og lýðræði, eins og látið var
i veðri vaka. Þetta sýna allar „byltingarnar“, sem talið
er að eigi að vera til góðs, en drukkna svo í því blóði, sem
þser útliella.
»Þegar hugsjónir deyja, devr þjóðin“! Þetta er sagan um
ósigra og hrakfarir menningarinnar. Vér komum auga
a hugsjónirnar, en svíkjum þær, þegar á reynir, af því að
vér skildum aldrei til fulls eðli þeirra. Vér tökum kristna
h’ú, en hversu fátækleg verður svo kristui vor i fram-
kvæmd? Vér kiknum, þegar vér förum að reyna að lifa
eHir siðférðiskröfum kristindómsins. Þá svikjum vér
hugsjónina. Vér látumst trúa á hugsjón lýðræðis og friðar,
en ofbeldislmeigðir vorar, sundurlyndi og fjandskapur
brenna allar brýr að baki þess, að hugsjónin verði fram-
kvæmd, svo að vér uppskerum á ný harðstjórn og múg-
niensku.
Þetta verðum vér þvi að skilja, að framtiðarhamingja
þjóðar vorrar verður fyrst og fremst að vera varð-
veilt i hugum fólksins, og grundvölluð á viti þess og sann-