Kirkjuritið - 01.02.1940, Side 8
16
Ásmundur Guðmundsson:
Febrúar.
erkibiskup. Hann gat fengið kirkjumenn hlutlausra þjóða
til þess að senda út friðarávarp i októbermánuði 1914.
En bvað mvndi það stoða? Söderbloin lagði þó ekki árar
í bát, hversu óvænlega sem horfði. Hann gerði hverja
tilraunina af annari til þess að ná kirkjumönnum ýmsra
landa saman á fund. Loks tókst honum það í desember-
mánuði 1917. Hugsjónin um einingu kirkjunnar lifði eins
og falinn eldur undir fargi slriðsins.
IV.
Loks var striðið ó enda. „Ivirkjulega heimssambandið“
kom fyrst á vettvang og hélt þing í Hollandi 1919. Sóttu
það 60 fulltrúar, m. a. frá þjóðunum, sem átt höfðu i
stríðinu. Nathan Söderblom var einn fulltrúanna og bar
fram tillögu um það, að stórt beimsmót yrði haldið til þess
að ræða vandamál kirkjunnar, og kvað Svía fúsa til þess
að hafa mólið hjá sér. Tillögu hans var tekið liið bezta, en
allur þungi framkvæmdanna var lagður á lierðar honum.
Um sama leyti tóku þeir upp aftur fyrra starf sitt, nefnd-
armennirnir, sem áttu að undirbúa kirkjuþing til þess að
ræða um „trú og fyrirkomulag“. Orþódoxa kirkjan lof-
aði þátttöku sinni, en Róm hafnaði. Varð nú komið á
sameiginleguin fundi í Genf 1920 bæði með þeim, sem
unnu i anda Brents að meiri einingu í „trú og fvrirkomu-
lagi,“ og mönnum Söderbloms, sem báru fyrir brjósti ein-
ingu kirkjunnar ,,i lífi og starfi“ (Life and Work). Sömu
mennirnir unnu allmargir að hvorutveggja, og kapp eða
metingar í milli komu ekki til greina. Unnu báðar nefnd-
irnar i Genf hið merkasta starf.
„Lífs og starfs“ nefndin átti við mjög ramman reip að
draga. Frakkar báru þegar fram kröfu um það, að kirkju-
menn Miðríkjanna yrðu að játa það opinberlega, áður
en þeir fengju að taka þátt í heimsmótinu fyrirhugaða,
að lönd þeirra ættu sökina á stríðinu. Þjóðverjar heimt-
uðu hinsvegar, að andstæðingar þeirra beiddust afsökunar
á því, að þeir befðu baldið áfram innilokunarstefnunni