Kirkjuritið - 01.04.1940, Blaðsíða 18
136
Kirkjan og striðið.
Apríl.
Þessar skoðanir birtast í rauninni í þrennskonar afstöðu
manna.
1. Sumir ætla, að stríð, einkum í nútimamynd, sé æfin-
lega synd — afneitun á kærleikseðli Guðs, hjálpræði kross-
ins og samfélagi heilags anda, stríð sé altaf lil tjóns en
einskis gagns. Því aðeins geti kirkjan endurfætt þjóðirnar
og iiafið þær á hærra stig, að hún vinni gegn stríðum
undir öllum kringumstæðum. Þessir menn liljóta því að
skorast undan því að fara í stríð og hvetja aðra að fara
að dæmi sínu.
2. Aðrir geta aðeins liugsað sér að taka þátl i rétt-
látri styrjöld, en dómar þeirra eru misjafnir um það, hvað
sé réttlát styrjöld.
a. Sumir telja, að kristnum mönnuni leyfist aðeins að
taka þátt í stríðum, sem niegi réttlæta samkvæmt al-
þjóða lögum. Þeir álíta, að Guð hafi lagt ríkinu þá skyldu
á herðar í þessum synduga heimi að beita valdi, þegar
háski sé húinn lögum og reglu. Stríðum gegn þeim, er
rjúfi alþjóða samþyktir og sáttmála, megi líkja við lög-
reglu ráðstafanir, og því séu kristnir menn skyldir til að
fara í þau. En hinsvegar hafi ríkið engan rétt til þess að
knýja nokkurn mann út í ranglátt stríð. . . .
b. Aðrir ætla, að það sé „réttlátt stríð,“ sem háð er lil
þess að verja þá, er ráðist er á ranglega, eða tryggja kúg-
uðum frelsi. Þeir telja það skvldu kristinna manna að
grípa lil vopna, þegar öll önnur ráð bregðast. Þeir skír-
skota til dóms samviskuimar i þeim efnum. Þólt kristnir
menn eigi að vera fúsir til þess að vera sjálfir píslarvottar,
þá megi þeir ekki hrinda öðrum út i það með því að neita
þeim um stuðning.
3. Aðrir lita svo á, að engin friðarviðleitni íai stöðvað
strið á jörðu, þótt öllum sé skvlt að sinna lienni. Guð hafi
sett ríkið til þess að lialda uppi lögum og rétti, og því sé
hver kristinn maður skyldur til að styðja það eftir megni.
Þar af leiðandi megi liann grípa til vopna fvrir land sitt,