Kirkjuritið - 01.01.1949, Side 65

UM KIRKJUAGANN
63
^ Það, hvað væri raun réttri eftir af öllum kirkjuaganum
hinum forna. Því er fljótsvarað. Presturinn getur neitað að
taka mann til altaris, hafi sá gert sig sekan í stórkostlegu,
siðferðilegu afbroti. Presturinn verður að vitja þeirra, sem
S1tja í varhaldi eða fangelsi, áminna þá og hughreysta.
Auk þess má til kirkjuagans telja eftirlit presta með böm-
um og gamalmennum, sem færð eru fram á opinberu fé.
Ennfremur ber að telja hina almennu skyldu prestsins
að áminna söfnuðinn, hvetja hann og laða til að lúta leið-
toga sínum og drottni, Kristi. Þau ákvæði, sem snerta
P^esta og kandídata og oft eru talin til kirkjuagans, eru
það ekki, heldur aðeins framkvæmdarreglur um hæfni
til prestsskapar.
Nú kemur til álitsgjörðar, hvort breytingar þessar hafi
haft nokkurn rétt á sér. Vitanlega verður að hafa það hug-
fast, að verið sé að fjalla um málefni rikiskirkju. Ef litið
er á bannfæringuna, þá er eðlilegt, að hún hverfi úr sög-
unni. 1 lúterskum sið er refsing skvt. kirkjuaganum fyrst
°g fremst áminning til betra lífemis. Að neita manninum
Pni sakramentið er ekki dómsáfelling heldur kröftug
áminning um það, að brot hans hafi verið svo stórt, að
hann þurfi að iðrast og ganga svo til sátta við Guð og
öðlast fyrirgefningu hans, sem fyrirheitin er í kvöldmál-
tíðarsakramentinu. Hins vegar þýddi það, að reka mann-
inn úr kirkjunni með hinu meira banni fyrir segjum 200 ár-
nm, sama sem að gera hann landrækan. Því fengi hann
ekki að vera innan kirkjunnar, þá hlyti hann að eiga aðra
trú en þjóðardrottinn sinn, en skvt. reglunni cujus regio
V0eri hann þá óhæfur til að njóta borgaralegra réttinda
°g yrði ekki umliðinn í þjóðfélaginu. Myndast því sú rétt-
arskoðun, að hver, sem skírn hefir tekið, yrði að eiga
tilkall til dvalar innan veggja kirkjunnar, þótt takmarka
hyrfti ef til vill, að einhverju leyti réttindi hans. Nú orðið
er það þá svo, að menn ákveða sjálfir, hvort þeir teljist
til þjóðkirkjunnar eða annarar kirkjudeildar eða jafnvel
engrar. En þjóðkirkjan hefir engin tök á að losa sig við