Kirkjuritið - 01.09.1949, Blaðsíða 42

200
KIRKJURITIÐ
Lengi vel var starf geðveikralæknisins það eitt, að líta
eftir vitstola fólki, sem lokað hafði verið inni á sérstök-
um hælum. Verksvið hans var þröngt, náði vart út fyrir
veggi geðveikrahælisins. Þar voru varðveittir þeir sjúkl-
ingar, sem órólegastir voru og hættulegastir. Aðrir geð-
sjúklingar, sem hægari voru og sinnuminni, lentu á verð-
gangi, fengu enga læknishjálp og voru jafnvel hrjáðir
og smáðir. Síðustu áratugina hefir hér orðið mikil breyt-
ing á til bóta. Unnið hefir verið ötullega að því að rann-
saka eðli brjálseminnar og finna leiðir til hjálpar þessum
sjúklingum. Geðveikrahælin eru nú lækningastofnanir, en
ekki varðhöld eingöngu, eins og áður var, og nú er reynt
að veita öllum geðsjúklingum læknishjálp. Jafnhliða þess-
um framförum hefir samúð og skilningur almennings í
þeirra garð aukizt.
En það eru fleiri sálsjúkir en þeir, sem þarfnast vistar
á geðveikrahælum. Taugaveiklun kannast allir við að nafni
til. Hún er að vísu margra tegunda, en sameiginlegt
kennimark þeirra allra er truflun á starfi taugakerfis-
ins. Orsakir taugaveiklunar eru langoftast sálræns eðlis,
og því er hún í orðsins fyllstu merkingu sálsjúkdómur.
Hún er mjög útbreiddur kvilli, þrálátur viðureignar og
þjáningarfullur. Verulegur hluti af skjólstæðingahópi lækn-
is eru taugaveiklaðir sjúklingar. Þó var læknisfræðin býsna
sein á sér að taka það tillit til þeirra sem henni bar.
Ungir læknar, nýkomnir frá prófborðinu, undruðust þann
sæg manna, sem til þeirra leituðu með kvartanir, sem
þeir kunnu engin skil á. Þetta var taugaveiklaða fólkið,
sem læknisfræðin vanrækti áratugum saman eftir að hún
þó var orðin viðurkennd raunvísindagrein.
Nú er um allan heim leitazt við að bæta fyrir þessa
vanrækslusynd. Það er ekki lengur unnt að loka augunum
fyrir því, að taugaveiklunin er jafn-raunverulegur sjúk-
dómur og t. d. lungnabólga, og að allra ráða verður að
leita til að lækna hana og fyrirbyggja, og það jafnt fyrir
því, þótt fara verði út fyrir takmörk þess líkamlega, —-