Kirkjuritið - 01.01.1953, Blaðsíða 57

TRÚARBRÖGÐ OG SJÓNLEIKIR
55
Við Baal sem guð Kanverja, en Jahve sem guð Israels-
nianna. Áður en trúarbrögð Gyðinga ná því stigi að verða
eingyðistrú, hafa þeir aðhyllzt þennan hugsunarhátt. En
frasar ástæður gátu legið til þess, að fólk af einni þjóð
tók að dýrka útlenda guði. Það er sú tilhneiging, sem
spámenn Gyðinga þurfa löngum að bæla niður hjá þjóð
S1nni. Ef Jahve-dýrkendur tóku þátt í helgihöldum Baals-
óýrkenda, var því löngum líkt við það, að kvæntur maður
taeki fram hjá konu sinni. Hinar leikrænu helgiathafnir
Voru algengar hjá mörgum þessum þjóðum, þó að oss
skorti mjög á glöggar heimildir fyrir því, hvernig þær
hafa farið fram. Þó eru til í fornum ritum slitur af text-
Urn, sem sýna uppistöðu þeirrar helgisagnar, sem leikin
hefir verið á vissum hátíðum. Það vill svo til, að nú fyrir
íáum árum (eða 1929) fundust leirtöflur í Ras Shamra
1 Norður-Sýrlandi, þar sem í fyrndinni stóð verzlunar-
bærinn Ugarit. Á töflunum var fleygletur af áður ókunnri
Sei’ð, en fræðimönnum tókst brátt að ráða fram úr því.
K°m þá í jjós, að þarna var um að ræða texta, sem
vorpuðu allskýru ljósi yfir helgisagnir og helgisiði Baals-
hýrkenda á 14. öld fyrir Krists burð. Sézt þar meðal ann-
ars, hvernig hinir fornu Kanverjar fyrir 1600 árum grund-
vöUuðu helgileiki sína á sögninni um Baal. Þar birtist
0ss hin harða barátta gegn dauðanum en fyrir lífinu.
olkið harmar dauða Baals og fagnar yfir upprisu hans.
aal þýðir „drottinn“ eða ,,herra“. Hann minnir í ýmsu
f hina norrænu Þórshugmynd. Baal er þrumuguð með
kylfu
Hann
og spjót að vopni. Baal er regnið og gróðurinn.
er frjósemi húsdýranna, enda er hann stundum hugs-
Ur í nautslíki, og þegar hann er myndaður sem maður,
er hjálmur hans hyrndur. Baal er undirstaða alls þess,
Seni búandinn byggir tilveru sína á. Þegar hann deyr,
Sviðnar jörðin og lífið hættir að dafna.
Ras Shamra-textarnir sýna það glöggt, að hinir fornu
e gileikir voru ekki í öllum atriðum sjálfum sér sam-
Vaamir á þann hátt, sem nú mundi vera krafizt í leikriti.