Kirkjuritið - 01.02.1954, Blaðsíða 21
Þróun íslenzkrar kirkjutónlistar.
I yfirliti þessu, sem hér fer á eftir, verður aðaláherzlan lögð
a hinar kirkjusögulegu staðreyndir. Ef til vill kemur það einnig
að meira gagni, þar eð viðfangsefnið hefir ekki áður verið tekið
«1 meðferðar með tilliti til þeirra staðreynda, sem nú eru fyrir
hendi. Þær krefjast skýringar, og verður reynt að setja þær
fram.
Saga íslenzkrar kirkjutónlistar má segja að byrji með kristni-
t°ku árið 1000. Til málamynda má svo skipta tímabilinu frá
annu 1000 til vorra daga í 6 tímabil, sem eru vissulega eigi
°h skýrt aðgreind. Fyrsta tímabilið tekur yfir árin 1000 til um
1350, annað um 1350 til um 1550, þriðja um 1550 til 1589 eða
1594, fjórða frá 1589 eða 1594 til 1801, fimmta frá 1801 til
1840, og sjötta frá 1840 til nútímans. Viðfangsefnið verður svo
shýrt lauslega með tilliti til þessarar skiptingar.
Fyrsta tímabilið frá 1000 til um 1350 er að mörgu skemmti-
legast, og það kann að vera, að nánari athugun á því geti leyst
n°kkuð erfið atriði í kirkjusögu landsins.
Um fyrstu árin og áratugina er því miður heldur lítið vitað.
■^mstaka menn sjást svo sem í þoku; vitað er, hvað þeir hétu,
en Það er næstum allt og sumt. — Um uppruna sumra þeirra er
ehthvað vitað, og nokkra þýðingu hefir það. Um Reginbrecht er
ekkert vitað nema nafnið. Þá er Bjarnarður hinn bókvísi Vilráðs-
s°n, sem var enskur og hirðbiskup Ólafs helga. Hann dvaldist
er á landi í 5 ár (1016—21). Eftir hann kom Norðmaðurinn
olur, sem var grafinn í Skálholti fyrstur biskupa. Því næst
orn Rúðólfur, sem var af enskum uppruna. Hann var sendur
. lnSað af Liviazo, erkibiskupi í Brimum, og dvaldist hér í Bæ
1 19 ár (1030—49). Á eftir varð hann ábóti í Abingdonklaustri
nálsegt Oxford og lézt árið 1052. Auk þeirra eru tveir aðrir
^skupar nefndir í heimildum. Annar er Jón írski, sem dvaldist
, er 1 fjögur ár; fór því næst til Mecklenburg í Norður-Þýzka-
landi
og var þar drepinn 1066. Hinn er Hinrik, sem dvaldist hér