Kirkjuritið - 01.10.1957, Blaðsíða 9

SÖNGUR NORNANNA
343
persa. Þeir móta kenninguna um veldin tvö, unr riki ljósguðsins Ahura-
masa og andstæðu ilians Ahriman.
Heimkynni hins fyrra er í Paradís, og styður liann vald sitt vopnum
réttlætis og góðleika. Hinn sveipar um sig skikkju undirdjúpanna og
beitir fyrir sig fláræði og hvers konar vonzku.
Ekki þarf lengi að fletta blöðum Gamla testamentisins til að finna
frásagnir um makt myrkrahöfðingjans. Þegar í aldingarðinum Eden rná
kenna nærveru hans. Fyrst sem sakleysislegt skrjáf í laufi. Síðan sem
lokkandi hvísl á tungu höggorms. Loks sem fafl svo þungt, að lieyrist
um heim allan, kynslóð eftir kynslóð.
Ekki er þess að dyljast, að innan Gamla testamentisins gætir alkund-
urleitra skoðana á orsök og uppruna hins illa. Sumt af því, sem þar er
haldið fram, mun eiga rætur í æfafornum átrúnaði, eins og t. d. er
talað er um í I. Samúelsb. (16, 14), að illur andi frá Drottni hafi sturlað
Sál, og i Dómarabókinni (9, 23), að Guð hafi látið anda sundurþykkis
koma upp milli Abímeleks og Síkem-búa.
Að herleiðingu lokinni tekur mjög að brydda á þeirri skoðun, að allt
illt sé í fullri andstöðu við guðdóminn, en því valdi fallinn engill, sem
uppreisn hafi gert gegn skapara sínurn. I spádómsb. Sakaríasar (3, 1—2)
er hamn andstæðingur Jósúa og í Jobsbók (2, 1) leiddur frarn á sjónar-
sviðið sem einn af sonum Guðs og sýndur bæði í hlutverki ákærandans
°g freistarans.
Þróun á þessari braut heldur áfrarn innan Síðgyðingsdómsins, og telja
vrnsir, að þar gæti nokkuð áhrifa frá persneskri tvíhyggju.
I guðspjöllunum og yfirleitt innan Nýja testamentisins er sízt úr því
dregið, að ríki vonzkunnar standi víðum rótum um þessa jörð.
Það er hlutverk Satans að valda tortímingu (Mk. 1, 34), og illir andar
standa í þjónustu hans. Djöfullinn, á grisku díabolos, þ. e. rógberi, sáir
illgresi meðal hveitisins (Matth. 13, 39). Og það er hann, sem blæs
Júdasi því í brjóst að svíkja meistara sinn og herra (Jóh. 13, 2).
En nú hefir þó nýtt viðhorf skapazt. Sá er fram kominn, sem stóðst með
öllu vélabrögð freistarans og vann sigur yfir honurn (Matth. 4, 1—11).
Undursamlegar lækningar Jesú eru tákn þessa sigurs. Vald djöfulsins
er brotið á bak aftur, og njóta allir þess, sem fylkja sér undir merki Krists
Hér er um einn þáttinn í fagnaðarboðskap kristindómsins að ræða,
°g hefir hann leyst margan syndugan mann af sárum klafa óttans í
gegnum aldirnar.
A fyrstu tímum kirkjunnar, að loknu postulatímabili, gætti nokkuð
áhrifa frá fleirgyðistrú á skoðanir manna á illum öndurn, og yfirleitt