Kirkjuritið - 01.10.1958, Side 19
Táknmál kirkjunnar.
öll kirkjuleg myndlist byggist fyrst og fremst á táknmáli
kirkjunnar. Táknin voru upphaflega nokkurs konar mynd-
letur, sem þeir einir skildu, sem höfðu fengið sérstaka fræðslu
'í fræðum og leyndardómum trúarinnar.
Flest listaverk trúarlegs eðhs verða ekki skilin nema af
þeim, sem eitthvað hafa lært í þessrnn táknum. Og má einn-
ig telja ólíklegt, að unnt sé að skapa kirkjuleg listaverk í
byggingalist, myndlist og höggmyndalist án þess að lista-
rnaðurinn hafi áður kynnt sér að einhverju leyti þann grund-
völl eða jarðveg kirkjulegrar tjáningar, sem nefna mætti
táknmál kirkjunnar.
Raunar kemur þessi skilningur að sumu leyti ósjálfrátt
ttieð uppeldi, siðum og lífsformum kristins þjóðfélags. En
samt ber á þvi, að fólkið er nú ekki eins kunnugt og innlifað
þessu táknmáli og áður var, meðan lögð var meiri stund á
að kenna börnum og unglingum trúarleg fræði.
Það er þó tiltölulega auðvelt að kenna hin einföldustu trú-
avleg tákn, t. d. í teiknitimum eða kristinfræðistundum. Og
getur slik fræðsla orðið ótrúlega mikils virði til að dýpka
°g víkka sjónarsvið og skilning á þessu sviði. Einföld og sér-
stæð eru þessi tákn, auðveld, og segja mikið i stuttu máli,
ef svo mætti að orði komast, þótt þau verði að margbrotnum
listaverkum, ef þau eru samsett á fjölbreytilegan hátt.
Skulu hér nú nefnd nokkur þessara tákna og sagt, hvað
þau merkja hvert út af fyrir sig.
Krossinn er algengasta tákn kristins dóms og um leið hið
belgasta. Hann túlkar boðskap kærleikans og um leið leynd-
ardóm þjáningarinnar, sem felur í sér sigur lífsins, uppris-
23