Kirkjuritið - 01.10.1958, Side 32
366
KIRKJURITIÐ
prestakall sameinað Saurbæ; voru þar 2 kirkjur, að Melum og Leirá.
Séra Þorvaldur tók við þessu sameinaða prestakalli, en þar sem hann
var þá kominn nær sjötugu, er ekki ósennilegt, að sa erfiðisauki hafi flýtt
fyrir afsögn hans„ þó hann léti svo um mælt, að velta mætti tómri
tunnu um prestakallið. Litlu siðar var þó Melakirkja sameinuð Ijeirár-
kirkju, Kirkjurnar eru siðan 2 í Saurbæjarprestakalli. Sagt var, að séra
Þorvaldi hefði fallið þungt að fara frá' Saurbæ og viljað heldur flytja
í kirkjugarðinn, enda leið honum þar yfirleitt vel, enda þótt nokkuð
mótdrægt kæmi líka fyrir hann, sem oft vill verða.
Fimmtándi presturinn er séra Jón Benediktsson, vigðist aðstoðarprestur
að Hvammi í Dölum. Var hann í Saurbæ í 14 ór. Var sonur séra Bene-
dikts í Eydölum Þórarinssonar. Prestur að Söndum í Dýrafirði 1859,
svo í Görðum á Akranesi 1865—1886. Lét af embætti 1900, fór að
Stóra-Botni til Helga bónda sonar síns og dó þar 17. marz 1901. Séra
Jón var lágur maður, en þrekinn, rammur að afli, klerkur dágóður,
stilltur og hægur, nokkuð drykkfelldur á yngri órum. Hann byggði alls
staðar þar, sem hann var: á Söndum baðstofu, i Görðum stórt steinhús,
með ærnum tilkostnaði, en eigi að sama skapi vandað, enda vantaði þá
kunnáttu í þeirri grein. Stendur steinhúsið enn, mannlaust, þvi að siðan
1925 eru Garðar á Akranesi í eyði, en mikið af Garðalandi hefir ver-
ið tekið til ræktunar af Akurnesingum.
I Saurbæ byggði hann timburhlöðu, sem enn stendur, er tekur uni
500 hesta, fyrir fé, er prestakallinu tilheyrði, enn fremur timburíbúðar-
hús, með prestakallsláni til 20 ára; greiddi ég afborganir og rentur af
lóni þessu í 12 ár fró þvi séra Jón sagði af sér. Hús þetta var snoturt,
en of litið fyrir mig, en sá galli var ó því, að það var frá byrjun trekk-
fullt. Stóð það þar til í vor, að það var rifið og byggt steinhús. Séra Jón
var bláfótækur á Akranesi, en efnaðist talsvert í Saurbæ og átti laglegt
bú, og mun Bjarni sonur hans, er var mikill dugnaðarmaður, hafa ótt
góðan þótt í betri afkomu prestsins. Þau hjón urðu fyrir þeirri miklu
raun að missa 3 börn sín uppkomin í Saurbæ, og 2 synir þeirra, sem eftir
lifðu, óttu við heilsuleysi að striða, sérstaklega Bjarni, sem í fjöldamörg
ár var injög heilsuveill. Loks drukknaði hann í vognum inn af Hval-
firði, þá búsettur í Reykjavík. Sonur hans er Jón Bjarnason kaupmaður
hér í bæ. Helgi sonur séra Jóns bjó lengi á Stóra-Botni og var um skeið
hreppstjóri. Sonur hans er Jón Helgason ritstjóri, skáldmæltur. Séra
Jón var þrotinn að heilsu aldamótaárið 1900, er ég tók við stöðunni,
og andaðist árið eftir. Jarðarför hans fór fram á laugardag fytir
páska 1901 og varð allsöguleg. Ég messaði að Leirá ó föstudaginn langa