Kirkjuritið - 01.10.1958, Blaðsíða 38
Trú og vísindi,
Fyrir skömmu kom út bók á vegum Almenna Bókafélagsins að nafni
„Til framandi hnatta", eftir Gísla Halldórsson verkfræðing. Tvennt er það,
sem einkennir þessa bók öðrum fremur af ritum, sem fjalla um eðlis-
fræðileg vísindi, óvenju ljós og alþýðleg framsetning á hinum tor-
skildu lögmálum eðlisfræðinnar og jafnframt einlæg og hiklaus trú á
Guð sem höfund allrar tilveru. Bókin fjallar fyrst og fremst um þær
stórstigu og hröðu framfarir, sem nú eiga sér stað á sviði hnattflugs og
geimferða. Lýsing höfundar á þeim tækjum, sem nú eru notuð til hálofta-
flugs og þeim eðlisfræðilegum lögmálum, sem taka verður tillit til i
geimferðum, er eins og áður er sagt óvenju skýr og aðgengileg fyrir
alþýðu manna. En það, sem ég vildi þakka höfundi sérstaklega fyrir, er
túlkun hans á viðhorfum nútimavisindanna gagnvart trúarbrögðunum
og tilvitnanir hans í orð merkustu vísindamanna og hugsuða nútímans í
sambandi við guðstrúna.
Þvi hefir allmikið verið haldið á lofti og er enn i dag, að trú og vis-
indi geti tæplega komizt í náið samband hvort við annað vegna hins
ólíka uppruna. Vér þekkjum öll hina harðsoðnu efnishyggju síðustu ald-
ar, sem náði hámarki um aldamótin og er sennilega ein meginorsökin
að hörmungum þeim, sem mennirnir hafa skapað sjálfum sér með
styrjöldum og hatri það sem af er þessari öld. Hin kalda efnishyggja,
trúleysi hennar é framhaldstilveru mannssálarinnar og hrokafullar kenn-
ingar um alheiminn hafa vafalaust haft geigvænleg áhrif á alla Vestur-
landamenn, vegna þess að þetta voru visindin, og hver dirfðist að ve-
fengja visindin? Það var svo komið, að talið var fullvist, að ekkert væri
til nema efnið, allt annað væri autt og tómt rúm. Hið svokallaða líf
væri aðeins stundarfyrirbrigði, smávægilegar efnaskiptingar, en i raun
og veru stefndi allur alheimur að stöðnun og dauða. Þessar niðurstöður
vísindanna voru ekki glæsilegar fyrir þá, sem trúðu á annað lif, þær
voru einnig vitaskuld algerlega í andstöðu við trú kristinna manna. Það
var þess vegna eðlilegt, að nokkurt djúp myndaðist milli visinda og trú-
arbragða. Kirkjan reyndi að hamla á móti hinum nýju kenningum og
jafnvel breyta ýmsum trúarhugmyndum vorum til samræmis við ýmsar