Kirkjuritið - 01.10.1959, Blaðsíða 13

KIRKJURITIÐ
347
kennt þjóðinni allri að signa sig. Hann kenndi, segir í sögu
hans, að þegar er maðurinn vaknaði, þá skyldi hann signa sig
og segja svo trú sína almáttkum Guði og ganga svo síðan allan
daginn vopnaður með marki heilags kross, því er hann merkti
sig með þegar er hann vaknaði, en taka aldreigi svo mat eða
svefn eða drykk, að maður signi sig eigi áður.
Til skamms tíma hefir þessi helga háttsemi, alltjent sign-
ingin að morgni og kvöldi, verið innrætt hverju barni hér-
lendis, og e. t. v. búum vér að fyrstu gerð Jóns biskups um
þetta, svo að segja megi, að þessi fyrsti Hólabiskup hafi stýrt
hendi hvers barns í landi hér, þegar það signdi sig og gaf sig
þannig Kristi.
Vér áttum góða kennifeður, atkvæðamikla og áhrifaríka,
sunnanlands líka í öndverðri kristni, en það er tæpast hending
ein, hvernig frá þessu er skýrt í Jóns sögu. Og vér vitum með
vissu, hvernig hann bjó um hnúta á öðru sviði: Vér nefnum
vikudagana eins og hann kenndi þjóðinni að nefna þá, og veit
ég ekki til þess, að nokkur þjóð önnur hafi þannig kristnað daga-
nöfn sín. Þetta sýnir, hvað það var traust, sem hann byggði,
blessaður Jón.
Fyrsta bókin, sem ég eignaðist, er „Su Gamla Wijsna-Book“,
„þrickt a Hoolum i Hjalltadal", „almúga folke til gagns“, eins
og á titilblaði stendur. Þar stautaði ég fyrst þetta staðarnafn.
Margur var sá, er sá þá bók fyrsta, og þá eina bók, sem var
„þrykkt" hér á Hólum. Héðan bárust bækurnar til yztu út-
kjálka, meira að segja allt suður í Meðalland, almúga fólki til
gagns.
Hingað að Hólum komu danskir herramennn, segja annálar,
og afhentu hinum fyrsta biskupi í evangeliskum sið danska
biblíu og „eftir kongsins befalningu skyldi hann hana meðtaka
°g henni framfylgja".
En Hólabiskup sá undi því ekki vel að hafa þá dönsku biblíu
handa almúganum á íslandi, enda hafði biskupssonurinn frá
Hólum, Oddur, þá þegar útlagt Nýja testamentið á sitt móður-
mál á fjósapallinum í Skálholti og fengið það þrykkt í Dan-
^nörku. Og síðan settist sá maður hér að stóli, sem taldi vora
tungu ekki þurfa brákað mál né bögur að þiggja. Hann afhenti
þjóðinni íslenzka biblíu. Bókagerð hans var eitt mesta þrek-
virki, sem íslenzkur maður hefir unnið. Vera má, að það hafi