Kirkjuritið - 01.11.1960, Side 30
412
KIHKJURITIÐ
honum streymdi lífsorka og sífellt flug, svo að engar eyður
komust inn á milli. En hann vék alloft frá námsefninu. Fyrri
heimsstyrjöldin geisaði á þeim árum, er ég dvaldist í skóla hans.
Séra Ólafur hafði síma og ýmis önnur góð sambönd við um-
heiminn, sem var okkur nemendum nálega lokaður, nema þeg-
ar póstarnir færðu okkur blöðin nokkurra vikna gömul. Sem
aukaþáttur kennslustundanna voru oft og einatt nýjustu stríðs-
fréttir og einnig markverð tíðindi innlend. Alloft varpaði hann
fram nýjum hugmyndum sínum í búnaðarmálum, eða öðru
varðandi atvinnuhætti þjóðarinnar i framtíð. Sumt á þeim vett-
vangi, sem hann sá hilla uppi í löndum hugsjóna sinna, er nu
orðið að veruleika. Séra Ólafur hafði mikinn áhuga á ræktun
lands. En hin mikilvirku tæki, sem síðan hafa rutt sér til rúms
og breytt mörgu kotinu í höfuðból, voru þá eigi til meðal íslend-
inga nema sem draumsýn eða ósk. Bollaleggingar af þessu tagi
féllu í þá daga í frjóan jarðveg hjá okkur sveitapiltunum. En
þótt séra Ólafur hefði vakandi áhuga á jarðrækt og stæði þar
jafnfætis þeim snjöllustu í samtíð sinni, fannst mér þó ávalli>
að meginhugðarefni hans væri mannrœkt.
Ungur að árum — nánar til tekið veturinn 1881—1882 —
hafði séra Ólafur komizt í snertingu við íslenzka skólaæsku-
Vetur þann kenndi hann í unglingaskóla á Þingvöllum. Sera
Jens Pálsson hélt þar skóla nokkur ár. Geta má sér þess til>
að þá þegar hafi þessi fjölgáfaði piltur komizt að ra.un um>
hversu frjótt land lá enn í sorglegri órækt, þar sem var h»-
vanrækta íslenzka æska eins og fræðslumálum okkar var hátt-
að á þeim tímum. En einnig fyrir hann sjálfan hlaut vetur þessi
að vera ákjósanleg prófraun og þroskavænleg mjög fyrir þad
ræktunarstarf, sem beið hans í framtíðinni á vettvangi upP'
eldis- og kennslumála. Enginn veit, hvort hann er þess megU'
ugur að miðla öðrum af þekkingarforða sínum, fyrr en lifandi
reynsla hefur skorið úr um það. Séra Ólafi var gefin sú skyggnl'
gáfa að sjá, hvar glæður voru faldar undir ösku og honum lnl
vel að blása í glæðurnar.
Kafli úr bréfi, sem séra Ólafur skrifaði mér til Þýzkalands.
skömmu eftir að ég hóf nám mitt ytra, hefur loðað mér í vlt'
und síðan, eigi aðeins sem holl uppörvun og föðurleg bending-
heldur framar öðru sem skír mynd af séra Ólafi og þeim ferska
andblæ, sem um hann lék: „Nú byrjar spretturinn, náttúrlega