Kirkjuritið - 01.06.1961, Blaðsíða 39
KIRKJURITIÐ
277
og inn í hana lilýtur liver að komast, sem miskunnar nýtur
(17,18). Hvítt klæði, sem lagt er á herðar Jesú, honum til háð-
uagar, merkir (lýrðarskrúða, sem Guðs réttlæti skenkir mann-
inum (21,9). Purpuraklæðið hefir sömu merkingu (24,3), en
þyrnikórónan táknar dýrðarkórónu, (25,11) sem Guð gefur
manninuni „hér og á himnum bæði“ (24,7). Útganga Jesú úr
nöll Pílatusar minnir síðan á útgöngu mannsins úr heiminum
(25.10) . Steinhlaðið Gabbatha merkir hið háa steinstræti
heimsins (27,4,14). Barrabas er Adam, maðurinn sem brýtur
af sér, er lilýtur fangelsi og síðan frelsi (29,3). Hinar þrennslags
tungur, sem sakargiftin er skráð á, þýða það, að hver þjóðtunga
jarðar skal heiðra Jesúm (35,8). Útréttir armar Krists tákna
niiskunn lians (33,8), en jafnframt breiðir barnið faðm mót
föður sínum (34,2). Kyrtillinn, sem skift er í fjóra liluta merk-
tvennt. 1 fyrsta lagi kristnina, sem dreifir sér um fjórar álf-
ur heims, og í öðru lagi líknarorð lausnarans, sem skynsemd
°g skilningur mannanna skiftir í marga parta. (36,4). María
Jnerkir einnig kristnina, sem kannar angur og sorg undir krossi
Úrists (37,6). Fortjald musterisins, sem rifnar við krossfest-
Uigu Jesú, táknar það, að kennivald Gyðinga er af tekið (46,
—7). Ennfremur, að allir liafa frelsi til að ganga inn í kristn-
Jnnar helgidóm. Vatn og blóð úr síðusári Krists merkir skírn-
nia (48,7). Og loks er bin útliöggna steinþró ímynd manns-
l'jartans, sem beilagur andi verkar á, líndúkurinn er trúin,
ihnsmyrzlin iðranin.
I notkun allra þessara líkinga stendur séra Hallgrímur á
grunni fornkirkjulegra erfða. Sumar tekur liann beint úr þeim
ntuin sem vitað er, að hann hafi haft til hliðsjónar, er hann
samdi sálmana. Aðrar eru sennilega sprottnar beint úr huga
hans sjálfs, en sýna þó, að þessi aðferö liefir verið runnin hon-
um sjálfum í merg og bein.
All-mörg dæmi úr Passíusálmunum sýna einnig, að honum
liefur verið tamt að líta á atburði liins Gamla-testamentis sem
fyrirmyndanir (tvpur) þess, sem gerist í hiuu nýja.
I aldingarðinum Eden fremur Adam brot sitt, en í Getsem-
anegarðinum blýtur Jesús að bæta fyrir brot lians. Adam
frernur blóðskidd, en af blóði Jesú fær jörðin aftur blessun.
(3.10) . Adam stóð nakinn við tréð í Eden, en Jesús er nakinn
Jtegldur á krosstréð (33, 6—7). Samvizkan slær Adam, svo að