Kirkjuritið - 01.07.1961, Blaðsíða 27
KIRKJURITIÐ
313
sóknina nú um sinn, eifji eftir að ganga í lið með lienni. Þeim
nmn áreiðanlega fara fjölgandi í framtíðinni, sem ekki þrá
annað fremur en eiga einlivers staðar friðland, J)ar seni liávaði
og skarkali heimsins nær ekki til. Og hvar ætti það fremur að
finnast en einmitt í kirkju? Dularfull og mjúk þögn kirkj-
unnar er eins og smvrsl í hina óróa-ýfðu sál nútímamannsins.
Og enn er það eitt, sem nokkru kann að ráða um minnkandi
kirkjusókn. Vér vitum, að í liinum siðmenntuðustu löndum,
sem vér Islendingar erum þeir gæfumenn að teljast til, er
nú mjög að því unnið að efla margvísleg efnisleg þægindi og
tryggja öryggi manna gegn livers konar vá og vanda. Slíkt
teljum vér sjálfsagt, og þeir fyrirfinnast nú vart lengur, sem
streitast gegn [jeirri þróun, þó að jafnan sé gott að muna, að
of mikið má að öllu gera, því jafnvel h'ka, sem gott er í sjálfu
sér. En einmitt þessi öryggiskennd, sem vér reynum að skapa,
á sennilega sinn þátt í því að draga úr trúarþörfinni og uin
leið kirkjusókninni. Það er alkunna, að á hættutímum, eins
og t. d. í stvrjöldum, og á erfiðum stundum, vaknar oft hlund-
andi trúarþrá þeirra, sem liyggja sig jafnvel enga eiga. Þegar
allt er tryggt, revnir ekki á, livað inni fvrir kann að leynast.
Eg gæti jafnvel trúað, að á því stigi, sem menning vor er nú
á, sé trúarþörfin einna minnst. Á meðan menn einbeita orku
sinni að því, eins og nú er, að skapa öryggið, fullnægir ]>að
að miklu þörf sálarinnar, og það því fremur sem örvggiskennd-
in er enn ekki orðin svo rótgróin né traust, að liún ali af sér
þann tómleika og leiða, sem liætta er á, að henni kunni að
fylgja, þegar frá líður. Þegar svo er komið, má vera, að vér
reynum það, sem ég hevrði nýlega upp lesið í áhrifamiklu
norsku kvæði, að ..livet er ikke hare mat, hus og penger“. Og
þá þurfum vér eilthvað meira.
Ég hefi nú talið nokkrar ástæður, sem stuðlað hafa að því
að draga úr kirkjusókn og torvelda siöbótastarf kirkjunnar.
Eg liefi nefnt efnislivggju og skynsemisdýrkun, félags- og
skennntanalíf og þægindi og öryggi nútímans. Mér þykir ekki
ólíklegt, að þessi þreföldu áhrif kunni nú að liafa náð há-
niarki, að trúarlíf og kirkjusókn niuni aftur glæðast, jafnvel á
öæstunni. Lífið virðist eilífur bylgjugangur. Hver lilutur virð-
ist ala sína eigin andstæðu. Rannsóknir efnisvísindanna liafa
leitl suma til dulhyggju. Ókyrrð skemmtanalífsins og of mik-