Kirkjuritið - 01.02.1962, Blaðsíða 35
Séra Árelíus Níelsson:
Helgiskrúði presta
— Ornament —
ArUM og ölduni saman hefur íslenzka barnið virt prestinn
fyrir sér með hrifningu, þar sein liami gengur fyrir altarið í
rauðum, hvítum og gylltum skrúða eða stígur í stólinn í sinni
síðu svörtu hempu með livítan kraga eða „spaða“ um hálsinn.
Og vafalaust hefur liann vakið óttablandna hrifningu í
l'jörtum margra, jafnvel komið sumum börnum fyrir sjónir
seni væri hann sjálfur Guð, hvorki meira né minna, því að
mikið er skraddarans pund.
Fæstir leiða liins vegar hugann að því. að þessi búningur
eða búningar liafa verið að mótast og verða til í þúsundir ára
°g eiga langa og merka sögu, sem ef til vill enginn nú getur
rakið að öllu leyti. Og búningur prestanna hefur bæði fylgt
tízku á hverjum tíma og þó verið rótgrónastur og íhaldssam-
astur allra búninga. Hann er þar að auki andlegur, það er
að segja táknrænn öllum klæðnaði fremur, um leið og liann
er og hefur verið áþreifanlegur og gjörður úr fínustu og dýr-
ustu efnum, sem notuð hafa verið til að hylja mannlegan
líkania á þessari jörð. Og enginn búningur liefur fremur
verið hugsaður og unninn sem heilsteypt listaverk. Að sjálf-
sögðu má fullyrða, að búningur sá, og þá sérstaklega skrúðinn,
sem prestar bera fyrir altari enn í dag, ber blæ af helgiskrúða
Jnusterisprestanna hjá Gyðingum eins og hann var fyrir þús-
undum ára.
En samt liefur liann orðið fyrir margvíslegum áhrifum og
breytingum á þeirri löngu leið. Og hjá Gyðingum sjálfum á
prestsskrúðinn langa þróunarsögu. En segja má, að þróunin